Tak w Polskę iść … (Cz. 1a)

LUBUSKIE – kraina 500 jezior

Rozpoczynamy wędrówkę przez krainy geograficzno-przyrodnicze, lokalne zwyczaje i foklor. Będziecie mogli towarzyszyć nam z rodziną lub przyjaciółmi, bo się może dowiecie coś ciekawego o bliskich Wam okolicach.

.

.

Tytuł serii wzięliśmy z radosnej piosenki “Tak w Polskę iść” wykonywanej od lat przez legendarną Marię Koterbską – (2:58) https://www.youtube.com/watch?v=uybo-Ucd4yk . Melodię pod koniec XIX wieku stworzył meksykański kompozytor i skrzypek Joselito Rosas i zatytułował ją “Obre las olas”/ Ponad falami*. Tekst polski napisał Andrzej Bianusz.

* J.Rosas żył tylko 26 lat, ale o jego barwnym życiu zrealizowano film pod takim samym tytułem jak ta melodia. Grana przez wielu muzyków i orkiestry, “Obre las olas” zdobyła jeszcze większą popularność jako piosenka w różnych językach i pod innymi tytułami.

.

Herb Ziemi Lubuskiej przedstawia: 1. Białego orła w koronie – symbol związku regionu z Polską; 2. Dwie złote gwiazdy to dwie stolice województwa i Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej; 3. Barwa zielona symbolizuje lasy, które pokrywają połowę powierzchni regionu. Mapa w środku – archidiecezje i diecezje w Polsce.

W tej serii uwzglęgniliśmy też na 41 diecezji obejmujących całą Polskę, gdyż te struktury są oparte na wielowiekowej tradycji. Ten podział jest bliższy polskiej rzeczywistości niż 16 eurolandów narzuconych podczas rządów AWS i premiera Buzka. Jest też bardziej stabilny niż zawirowania administracyjne kolejnych partii politycznych. Będą tu dodane również inne elementy, które – obok n.p. licznych ilustracji czy muzyki – odkryją jeszcze raz piękno polskiej ziemi. Rozpoczynamy od północno-zachodniej części kraju, czyli od Ziemi Lubuskiej, po której – w następnym odcinku – będzie Pobrzeże Szczecińskie.

Diecezja Zielonogórsko-Gorzowska

1. Konkatedra św. Jadwigi Śląskiej w Zielonej Górze; 2. Herb diecezji; 3. Diecezjalna katedra Wniebowzięcia NMP w Gorzowie Wlkp.

Herb diecezji jest podzielony pionowo na dwie części. Dwa bosaki na polu czerwonym nawiązują do herbu dawnego biskupstwa lubuskiego. Na polu błękitnym znajduje się heraldyczna lilia. U dołu dewiza w języku łacińskim “Da pacem Domine in diebus nostris” (Daj Panie pokój naszym dniom). Prośba jakże aktualna na te burzliwe czasy.

.

1-2. Ordynariusz diecezji Bp Tadeusz Litinski i jego herb z dewizą “Przyjdź Królestwo Twoje“; 3. Obraz Matki Bożej cierpliwie słuchającej znajduje się w Rokitnie, głównym sanktuarium diecezji.

Zielonogórsko-Gorzowska diecezja podzielona jest na 30 dekanatów i 270 parafii. Wymieniamy je po kolei, rozpoczynająć od północnych regionów diecezji. W nawiasie jest liczba parafii danego dekanatu. Dekanat Gorzów Wlkp (25 parafii); dek. Strzelce Krajeńskie (7); Drezdenko (6); Kostrzyn (10); Sulęcin (8); Rokitno (7); Pszczew (9); Rzepin (11); Świebodzin (14); Babimost (7).

Południowa część diecezji : Gubin (6); Krosno Odrzańskie (10); Sulechów (12); Zielona Góra (26); Lubsko (8); Kożuchów (7); Nowa Sól (9); Sława (7); Wschowa (11); Łęknica (8); Żary (12); Żagań (12); Szprotawa (11); Głogów (25).

.

Pojezierze Dobiegniewskie

Na Pojezierzu Dobiegniewskim położonych jest około 100 jezior o powierzchni powyżej 1 ha. Główne miasta to Dobiegniew i Strzelce Krajeńskie. Lesistość jest duża i wynosi 37%. Większe obszary bezleśne występują na północ od Strzelc Krajeńskich oraz w okolicach Bierzwnika i Dobiegniewa. Znajdujemy tam krajobrazy buczyn pomorskich, a w dolinie Noteci – dąbrowy świetliste i grądy.

1 Dekanat STRZELCE KRAJEŃSKIE / 7 parafii

1. Strzelce Krajeńskie; 2. Herb miasta; 3. Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela w Zwierzynie.

Strzelce Krajeńskie – siedziba gminy miejsko-wiejskiej, położona jest na prawej (północnej) stronie Noteci, między kilkoma jeziorami. Dwa jeziora są w samym mieście.

1. Potańcówka na rynku w Strzelcach; 2. Plakat o 41-wszej pielgrzymce na Jasną Górę; 3. Ozdobiony pomysłowo plac na Święta Wielkanocne.

Rozwinięta edukacja różnych stopni, od żłobków i przedszkoli samorządowych, po Specjalną Szkołę Przysposabiającą do Pracy i nawet Ochotnicze Hufce Pracy, mające swój początek w latach 1950-tych. Celem hufców jest zatrudnienie młodych ludzi, aby zapobiec ich marginalizacji na skutek bezrobocia i danie im możliwości do zdobycia potrzebnych kwalifikacji zawodowych i włączenie do samodzielności w życiu dorosłym.

1. Górki Noteckie 2. Borówko; 3. Wielisławice.

Parafie Dekanatu: Borówko – pw. św. Antoniego z Padwy; Dobiegniew – św. Józefa; Górki Noteckie – Niepokalanego Poczęcia NMP; Ogardy – św. Stanisława Kostki; Strzelce Krajeńskie – parafia św. Franciszka z Asyżu; Wielisławice – parafia MB Częstochowskiej; Zwierzyn – św. Jana Chrzciciela.

1. Ogardy; 2. Zwierzyn.

ZWIERZYN – wieś i siedziba gminy. Podczas II wojny światowej Niemcy zamordowali we wsi polskiego robotnika przymusowego, Jana Marcinkowskiego. 29 stycznia 1945 zostali wyparci, a wieś została zasiedlona przede wszystkim przez osadników wojskowych. W czasach PRL we wsi działały: młyn, tartak, żwirownia, spółdzielnia GS, Zakład Usług Mechanizacyjnych i Usług Remontowo-Budowlanych. W Zwierzynie urodził się Zenon Plech (1953-2020), wychowanek Stali Gorzów Wlkp, dwukrotny medalista mistrzostw świata i trener żużlowy.

Dobiegniew: 1. Statua NMP przy kościele; 2. Pielgrzymka maturzysów na Jasnej Górze; 3. Koszyk z wielkanocną święconką.

DOBIEGNIEW – miasto położone nad jeziorem i rzeką, a także stacja PKP na linii kolejowej ze Stargardu do Poznania. To także ośrodek turystyczno-wypoczynkowy i usługowy. W mieście istnieje drobny przemysł, głównie drzewny i spożywczy a także, dla obsługi turystów: restauracje, bary, pensjonaty, schronisko młodzieżowe i wiele punktów usługowo-handlowych.

W okresie wojennym (1940–1945) w Dobiegniewie był największy obóz jeńców wojennych Oflag II C Woldenberg. Na miejscu oflagu utworzono Muzeum Woldenberczyków, a w roku 1965 z inicjatywy byłych jeńców i Związku Bojowników o Wolność i Demokrację wybudowano szkołę Tysiąclecia. Bardzo aktywna jest parafia św. Józefa, w której działa schola mlodzieżowa, Akcja Katolicka, koło Caritas a także sklep parafialny. W kościele odbył się Międzydiecezjalny Konkurs Muzyki Chóralnej Vox Domini 2022.

.

Równina Drawska

Równinna Drawieńska – 1. Wyspa na jeziorze w parku narodowym; 2. Przebudowa drogi.

To region nizinny o długości 65 kilometrów i średnio kilkunastu km szerokości. Graniczy od strony zachodniej z Pojezierzem Dobiegniewskim. Lesistość jest bardzo duża – wynosi 68%, a większą część równiny porasta bór sosnowy zwany te Puszczą Drawską. W niej utworzono Drawieński Park Narodowy. Głównym miastem jest Drawno, a w południowej części równiny znajduje się Drezdenko.

2 Dekanat Drezdenko / 6 parafii

1. Drezdenko, rynek; 2. Orzeł biały w herbie Drezdenka do roku 1996; 3. Niedaleko miasta płynie Noteć, wzdłuż północnej granicy Puszczy Noteckiej.

Drezdenko – parafie dekanatu i wioski gminy znajdują się na pograniczu Równiny Drawskiej i Puszczy Noteckiej, zwartego kompleksu leśnego z wydmami oraz łęgami jesionowo-olszowymi w dolinie rzeki. Puszcza ciągnie się wzdłuż południowego (lewego) brzegu Noteci, na długości ponad 100 km i szerokości ok. 20 km. Historia miasta sięga czasów Bolesława Krzywoustego i następnych królów, kiedy to gród został wyniesiony do rangi kasztelanii. Przed II-gą wojną światową Drezdenko było zajęte przez III Rzeszę i zostało mocno dozbrojone ze względu na pobliski pas umocnień Wału Pomorskiego. Na niewiele to się zdało, gdyż Niemcy opuścili miasto zanim nadeszły wojska radzieckie i dzięki temu miasto przetrwało wojnę bez uszkodzeń.

.

Piękna statua NMP w Niegosławiu – symbol matczynej Miłości i posłuszeństwa wobec Woli Bożej. Patron naszych trudnych czasów, św. Maksymilian Kolbe wyraził to w znakomitym skrócie: w=W, co znaczy zgodność naszej małej woli z potężną Wolą Boga. Dlatego Bóg wybrał Maryję jako hetmankę wobec zakusów złego ducha. Widząc wielkie zagrożenia, przed jakimi stoi ludzkość, 16 października roku pamiętnego 1917 założył Rycerstwo Niepokalanej.

Będąc pokorną Służebnicą Pana Boga, stała się Maryja niezawodnym narzędziem w odwiecznej wojnie Dobrego ze złem. Cnota posłuszeństwa jest najkrótszą drogą do doskonałości. Dlatego siły zła buntują dzieci przeciw rodzicom, niszczą prawdziwe autorytety i tworzą nieustannie podziały bo ludźmi skłóconymi łatwo jest manipulować.

.

1. Drezdenko, parafia pw. Przemienienia Pańskiego; 2-3. Sakrament Bierzmowania w parafii Niegosław i kościół parafialny.

Parafie dekanatu: Drezdenko – 2 parafie (pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa oraz pw. Przemienienia Pańskiego); Niegosław – św. Jana Kantego; Rąpin – Nawiedzenia NMP; Stare Kurowo św. Apostołów Piotra i Pawła; Trzebicz – parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa.

1-2. Stare Kurowo, kościół w pobliżu linii kolejowej Gorzów Wlkp – Piła oraz fragment ściany, ilustrujący wezwanie z litanii o MB – Wspomożenie Wiernych; 3. Rąpin w zimie.

Jeszcze kilka ilustracji z Trzebicza, gdzie jest witryna zawierająca dużo zdjęć o wydarzeniach w życiu parafii NSPJ.

1. Kościół pw. NSPJ w Trzebiczu; 2. Koszyczki z wielkanocnymi święconkami; 3. Powóz dożynkowy.

.

Kotlina Gorzowska

Niedaleko Gorzowa Wlkp, w pobliżu wsi Santok, łączą się wody Warty i Noteci.

Kotlina Gorzowska ciągnie się przez 120 km: od Kostrzynia na Odrą do miejsca, gdzie Gwda wpływa do Noteci (11 km na płd od Piły) oraz do Poznańskiego Przełomu Warty. Szerokość doliny dochodzi do 35 km i na brzegach obu rzek, przy samej wodzie dominują zbiorowiska szuwarowe, łąki oraz olszyny, łęgi i grądy. Na podwyższonych zboczach przeważają lasy mieszane z dominacją sosny i znacznym udziałem dębu, buka, grabu. Wskład Kotliny Gorzowskiej wchodzą 4 subregiony: Dolina Dolnej Noteci, dwie Doliny Warty oraz Międzyrzecze Warty i Noteci (pokryte lasami Puszczy Noteckiej).

.

Gorzów Wlkp / 3 dekanaty, 25 parafii

Gorzów, panorama miasta. Z prawej strony fragment mostu przez Wartę, a w tle widoczny jest stadion żużlowy im. Edwarda Jancarza, jedego z najlepszych żużlowców. Jancarz, gorzowianin od urodzenia i drużynowy mistrz świata, był zawodnikiem Stali Gorzów. Stadion wybudowany został w roku 1949 na dawniejszym wysypisku śmieci.

Przez miasto płynie Warta, jedna z najdłuższych polskich rzek. Część północna Gorzowa znajduje się na prawym brzegu tej rzeki i jest silnie pofałdowana dlatego Gorzów nazywany jest “miastem siedmiu wzgórz”. Południowe dzielnice miasta, na lewobrzeżnej części Warty to płaskoniż zalewowy. Teren jest mocno zalesiony, szczególnie na północ od miasta. W okresie wczesnego średniowiecza (od X wieku), tereny ujścia rzeki Warty znajdowały się pod panowaniem i kontrolą państwa Polan, a następnie Królestwa Polskiego. Postępujący proces rozbicia dzielnicowego piastowskiego państwa polskiego, doprowadził do utraty tych terenów na rzecz zachodnich sąsiadów. Dopiero w styczniu 1945 Gorzów znalazł się ponownie w granicach państwa polskiego.

.

1. Katedra gorzowska – “matka” kościołów Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej; 2. Gorzów – na krawędzi skarpy i doliny.

W czasie gdy prawe skrzydło I-go Frontu Białoruskiego toczyło walki o przełamanie Wału Pomorskiego, lewe skrzydło frontu podjęło natarcie na pas niezwykle uzbrojonego Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego (MRU – ok. 100-kilometrowej długości). Punkt styku Wału Pomorskiego z MRU znajdował się zaledwie 10 km od Gorzowa. Takie usytuowanie miasta skłoniło dowódcę 5 armii uderzeniowej, generała Bierzarina do zastosowania manewru na obejście tego miejsca – jako wariantu zapewniającego wykonanie zadania przy minimum strat w ludziach i sprzęcie. Walki w mieście trwały krótko i niewiele budynków zostało uszkodzonych. Nie napotykając na większy opór nieprzyjaciela, wojska 5 armii opanowały przedmieścia i przystąpiły do likwidacji garnizonu gorzowskiego, który próbował bronić się w okrążeniu. Gwałtowne natarcie złamało opór nieprzyjaciela i zmusiło go do poddania się. Był dzień 31 stycznia 1945 r. Niemcy wycofując się zniszczyli mosty na Warcie, a lotnictwo Luftwaffe przeprowadziło jeszcze w lutym wielokrotne bombardowanie miasta.

.

1-2. Gorzów Wlkp: Kościół św. Stanisława Kostki oraz wnętrze kościoła św. Maksymiliana; 3. Parafia w Baczynie.

Parafie dekanatów gorzowskich: Baczyna (św. Apostołów Piotra i Pawła); Deszczno – pw. Podwyższenia Krzyża Świętego; Gorzów Wlkp – 14 parafii; Gralewo – pw. Podwyższenia Krzyża Świętego; Jenin – św. Michała Archanioła; Kłodawa – pw. MB Różańcowej; Lubiszyn -pw. Wniebowzięcia NMP; Lubno -św. Józefa; Różanki -św. Stanisława Kostki; Stare Polichno – św. Antoniego; Ulim -pw. św. Andrzeja Boboli; Wawrów -św. Józefa Rzemieślnika.

1. Deszczno; 2. Kłodawa; 3. Gralewo.

.

Już w połowie roku 1945 podjęto odbudowę gorzowskiego przemysłu, który stanie się podstawą rozwoju miasta w następnych dziesięcioleciach. Na czołową pozycję wysunął się tu „Stilon”, który dysponował własnym instytutem naukowym. Uruchomiono w nim produkcję włókna syntetycznego do wyrobu stylonowych pończoch, żyłkę rybacką, folię filmową i taśmy magnetofonowe. W latach późniejszych rozpoczęto także produkcję dyskietek komputerowych. Opracowano technologię produkcji włókna poliestrowego (tzw. elany), wyrabianej tylko w paru państwach na świecie.

Oprócz tego “sztandarowego” przedsięwzięcia istniały też Zakłady Mechaniczne produkujące części do skuterów, ciągniki kołowe i gąsienicowe, spychacze i ładowarki hydrauliczne, sprzęt do robót drogowych, na potrzeby leśnictwa i melioracji. Eksportowano je do kilkunastu krajów Europy, Azji, Ameryki Płd i Afryki. Lista tych zakładów gorzowskich zakładów produkcyjnych jest za długa by ją tu cytować. W roku 1974 w przemyśle pracowało ponad 19 tysięcy (49% ogółu zatrudnionych) gorzowian, pozostała część przypadała na budownictwo, rolnictwo, transport i łączność, handel, oświata i kultura…

.

1. Jenin; 2. Lubno, wnętrze kościoła; 3. Różanki.

.

Lata 90-te, po likwidacji przemysłu, cechuje rozwój sektora prywatnego. Powstają pierwsze inwestycje zagraniczne, szybko rozwinął się handel wielkopowierzchniowy, hipermarkety, rozwijają się tzw. “galerie handlowe”. Ilustracja obok – Centrum Gorzowa dzisiaj.

.

1. Wawrow; 2. Ulim; 3. Stare Polichno.

LUBISZYN – wieś w pobliżu jezira Marwicko, w okolicy przeważają lasy sosnowe. W Lubiszynie rośnie 27-metrowej wysokości akacja (Robinia pseudoacacia L.) zwana w grochodrzewem akacjowym. Jest chroniona jako pomnik przyrody, obwód drzewa – 320 cm. Lubiszyn prowadzi ożywioną działalność kulturalno-oświatową. Działa tam Gminna Biblioteka Publiczna z filiami w Baczynie, Stawie i Wysokiej oraz Stowarzyszenie Historyczne „Prawda”. Organizowane są też imprezy cykliczne: Przegląd Piosenki Dziecięcej i Gminny Konkurs Plastyczny organizowany przez tamtejszą bibliotekę.

.

Ujście Warty

Na terenie parku narodowego wypasają się liczne stada krów, dzięki czemu łąki nie zarastają krzakami umożliwiając pobyt bocianom, żurawiom a także lęgi wielu gatunkom ptactwa wodnego.

Region Ujście Warty jest zachodnią częścią Kotliny Gorzowskiej. W jego granicach znajdują się rozlewiska u ujścia Warty do Odry. Przecina je sieć rzek i kanałów. Lesistość jest duża i wynosi 37%. Dominuje krajobraz roślinny łęgów jesionowo-wiązowych i drzewostan dębowy na siedlisku łęgowym. Na ostatnim odcinku doliny Warty, tam gdzie wpływa ona do Odry, utworzono Park Narodowy Ujście Warty, którego największą część pokrywają rozległe i podmokłe łąki oraz pastwiska. Zalewane okresowo przez rzeką Postomię (lewy dopływ Warty), są one siedliskiem wielu ptaków, a większość z nich to również tereny lęgowe. Lasów na obszarze parku jest bardzo mało, a w samym centrum znajduje się fragment Kostrzyńskiego Zbiornika Retencyjnego (sztuczny zbiornik utworzony przez zatamowanie rzeki).

W ostatnich latach region ten zagrożony jest wzrastającą inwazją szopów (SZOP PRACZ – Procyon lotor), który jest niezwykle groźnym szkodnikiem, parokrotnie większym od kota. Pomimo dużego rozmiaru, potrafi pływać a nawet wspinać się wysoko w koronach drzew, gdzie niszczy ptasie gniazda, złożone tam jajka i pisklęta – także ukryte w budce dla ptaków. Jeden taki zwierzak moze zlikwidować całą kolonię ptaków wodnych. Dyrekcja parku narodowego nie może sobie z tym poradzić i zwróciła się o pomoc do kół łowieckich. W ub. roku na terenie wojewóztwa zielonogórskiego zlikwidowano prawie 2 tysiące tych szkodników Szop się żywi praktycznie wszystkim, od żab i płazów wodnych po duże ptaki a nawet śmieci na terenie miast, bo tam też już dociera. A jest ponadto nosicielem groźnych chorób, którymi zarazić może człowieka. Jego naturalnym tertytorium jest Ameryka Północna, a do Polski przywędrowal z Niemiec, gdzie w latach 1930-tych wypuszczono kilka sztuk do lasu, aby “wzbogaćić różnorodność środowiska”. No i wzbogacii do tego stopnia, że obecnie w jednym tylko landzie Brandenburgii wystrzelano 20-30 tysięcy tych zwierzaków. Co na to “ekolodzy” którzy tak bardzo kochają wszystkie zwierzątka?

6 Dekanat KOSTRZYN n. ODRĄ / 10 parafii

Panorama Kostrzynia n. Odrą, na północnej (prawobrzeżnej) stronie Warty. Małą podłużną wyspę (prawy, dolny róg zdjęcia) opływają wody Postominy, która w obrębie miasta łączy się z Wartą.

Kostrzyń n/ Odrą powstał jako gród w miejscu dogodnym do obrony, u zbiegu dwóch rzek. W śreniowieczu należał do Wielkopolski. Dzisiaj to także gmina miejska, pokryta lasami prawie na połowie całkowitej powierzchni. Teren obniżony zajmują użytki rolne (pastwiska, sady, grunty orne).

.

1. Twierdza Küstrin w Kostrzyniu; 2. W herbie miasta od roku 1945 – polski orzeł biały; 3. Pozostałości starych zabudowań i krzyż na zbiorowej mogile.

W Kostrzyniu znajdują się pozostałości potężnej TWIERDZY PRUSKIEJ – niezwykle ważnej dla III Rzeszy, gdyż stanowiła ona strategiczną “bramę do Berlina”. Kostrzyn stał się wtedy jednym z ostatnich punktów oporu Niemców przed nacierającą ze wschodu Armią Czerwoną, dlatego zdecydowano zatrzymać ją za wszelką cenę – właśnie tu. Obroną Küstrina (niemiecka nazwa miata) dowodził H. Reinefarth, zbrodniarz wojenny, odpowiedzialny za liczne morderstwa i krwawe stłumienie Powstania Warszawskiego. Wojska 1 Frontu Białoruskiego zbliżyły się do miasta 31 stycznia 1945 i tego dnia wyzwoliły jeńcow wojennych w Stalagu III C Drewitz*.

.

Kostrzyn dzisiaj : 1. Parafia NMP Matki Kościoła – Różaniec do granic; 2. Nowa dzielnica.

Pierwszy atak na twierdzę w dniu 31 stycznia 1945 przeprowadziły wojska 1 Korpusu Zmechanizowanego, ale natarcie nie powiodło się. Wtedy do szturmy włączyły się 5 Armia Uderzeniowa i 8 Gwardyjska Armia II Frontu Białoruskiego. Opanowano pierwszy przyczółek na zachodnim brzegu Odry, zaciśniał się pierścień wokół Kostrzyna. Niemcy wycofali się na teren Starego Miasta, które silnie ufortyfikowane broniło się nadal. Toczyły się tu zacięte walki, bywały dni kiedy walczono o każdą ulicę i każdy dom.

Twierdza i miasto zostały zdobyte dopiero 12 marca 1945 roku, prawie sześć tygodni po pierwszym ataku. W wyniku działan bojowych, miasto uległo prawie calkowitemu zniszczeniu. Po zajęciu twierdzy Rosjanie natychmiast przystąpili do odbudowy zniszczonych mostów, aby zapewnić transport w stronę Berlina. Nie wiadomo, ilu ich kolegów pochłonęła bitwa o Kostrzyn i pozostali już na zawsze w polskiej ziemi. Prawdopobnie na terenie miasta po dziś dzień znajdują się masowe mogiły tych żołnierzy.

/ * W pobliżu Kostrzynia był niemiecki obóz jeniecki STALAG III DREWITZ, funkcjonujący od września 1939 do 31 stycznia 1945 roku na terenie wsi Alt Drewitz (Drzewice, obecnie dzielnica Kostrzynia). Na podstawie dostępnych materiałów źródłowych przyjmuje się, że łącznie przez ten obóz przeszło około 70 tysięcy jeńców z różnych krajów: Polski, Czech, Belgii, Holandii, Anglii, Jugosławii, Grecji, Włoch, Kanady, USA i ZSRR. Stalag III C uważany był za obóz najgorszej kategorii, był podzielony na komanda przymusowej pracy w ponad 30 miejscowościach. Postanowienia konwencji haskiej i konwencji genewskich odnośnie do traktowania jeńców wojennych były respektowane przez Niemców jedynie częściowo i jedynie w stosunku do jeńców państw zachodnich. Jeńcy z pozostałych krajów zostali pozbawieni praw i statusu jeńca wojennego i traktowani byli jak niewolnicy – głodzeni, szykanowani i bici. Na jeńcach wojennych dokonywano także zbrodniczych eksperymentów przy użyciu Cyklonu B. Niemiecki Stalag III C-Drewitz znajdwował się w pobliżu wsi Drzewice, która obecnie znajduje się w obrębie Kostrzynia.

.

Gdy się skończyła wojna, Kostrzyn stopniowo podnosił się z ruin. Impulsem w rozwoju miasta było uruchomienie fabryki papieru i celulozy. Była to wówczas największa fabryka tego typu w Polsce. Powstawały nowe bloki, a później całe osiedla. W ramach prywatyzacji, Kostrzyńskie Zakłady Celulozy i Papieru kupili Szwedzi za sumę, która nie pokrywała nawet wysokości honorariów konsultantów zagranicznych pełniących funkcje doradców prywatyzacyjnych. Było to w roku 1993, za rządów Hanny Suchockiej (Unia Demokratyczna). Od roku 1997 powstało wiele mniejszych firm np. w branży spożywczej, budowlanej, wyrobów zdrewna, usługi motoryzacyjne. Po roku 1990 w herbie miasta usunięto polskiego orła bialego i zastąpiono go brandenburskim orłem.

.

Parafie w Kostrzyniu : 1. pw. MB Rokitniańskiej; 2. NMP Matki Kościoła (różaniec papieski);

Parafie dekanatu: Bogdaniec – św. Jana Chrzciciela; Czarnów – pw. MB Szkaplerznej; Górzyca – pw. Matki Łaski Bożej; + MUZ ŁĄKI w Owczarach Kamień Wielki – św. Antoniego; Kostrzyn nad Odrą – 2 parafie: pw. NMP Matki Kościoła, pw. MB Rokitniańskiej; Lemierzyce – parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła; Pyrzany – pw. Niepokalanego Serca NMP; Słońsk – pw. MB Częstochowskiej; Witnica – pw. MB Nieustającej Pomocy.

Ilustracja z prawej strony: “MARGARETKA” – Apostolat Grup Modlitewnych w intencji księży. Grupa 7 osób (po jednej na każdy dzień tygodnia) działa przy parafii NMP Matki Kościoła w Kostrzyniu.

.

1. Bogdaniec; 2-3. Górzyca: kościół parafialny i Muzeum Łąki w Owczarach.

Łąka nie jest nudna i kryje prawdziwe tajemnice. Możesz je poznać na Ziemi Lubuskiej, w Owczarach. Wystawa prezentuje tu trawiaste ekosystemy świata, Polski i okolicy. Można też wziąć udział w warsztatach ekologicznych i przyrodniczych.

.

GÓRZYCA – wieś o charakterze miejskim w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie słubickim, nad rzeką Odrą. Zimą 1945 na obszarze Górzycy pochowano 1115 żołnierzy radzieckich poległych z wojskami hitlereowskich Niemiec. Natomiast w samej wsi działał szpital polowy podporządkowany 8 Armii Gwardyjskiej. Po przekazaniu tych ziem władzom polskim, wieś zelektryfikowano i otwarto Szkołę Podstawową,dla Pracujących, którą obsługiwała Biblioteka Publiczna w Górzycy.

W latach 1960-tych wybudowano w Górzycy szkołę-pomnik 1000-lecia państwa polskiego. W gminie funkcjonowało samodzielne przedsiębiorstwo PGR i Zakład Produkcji Zwierzecej, suszarnia zielonek, deszczownia oraz warsztaty naprawcze. Wybudowano osiedle składające się z 9 bloków mieszkalnych., oczyszczalnię ścieków i osiedlową kotłownię. Pracę miało tam 370 osóc czyli 70% mieszkańców gminy. W momencie likwidacji PPGR zatrudnionych było jeszcze 146 pracowników. W 1999 roku otwarto Publiczne Gimnazjum, które zostało kilka lat temu zlikwidowane w ramach przekształceń w oświacie. We wsi działał Klub Rolnika i Koło Gospodyń Wiejskich i Gminny Dom Kultury, który od września 2000 roku wznowił działalność już jako Centrum Spotkań Polsko-Niemieckich.

.

1. Lemierzyce; 2. Młodzież z parafii Kamień Wlk podczas spotkania na Polach Lednickich; 3. Czarnów.

SŁOŃSK – duża wieś gminna o charakterze miejskim. Teren gminy nadaje się do rozwoju rolnictwa ekologicznego i w okolicy jest kilka gospodarstw agroturystycznych. Oddalone od wielkiego przemysłu gleby są bardzo przydatne do uprawy wszelkiego rodzaju warzyw, buraków i zbóż. Są nieprzebranym źródłem paszy zielonej. W marcu 2022 roku został tu otwarty Ośrodek Muzealno-Edukacyjny Parku Narodowego Ujście Warty.

1. Pyrzany; 2-3. Słońsk – panorama wsi oraz procesja z parafii pw. MB Częstochowskiej

.

W roku 1933 Niemcy utworzyli w Słońsku ciężkie więzienie, w którym przetrzymywali podczas wojny uczestników oporu z kilku państw Europy Zachodniej i Skandynawii; a także Polaków, Rosjan i Czechów. Na krótko przed natarciem wojsk 1 Frontu Białoruskiego, grupa SS-manów przybyła z pobliskiego Frankfurtu n. Odrą. W nocy z 30 na 31 stycznia 1945 roku, SS-mani przy pomocy załogi więzienia rozstrzelali tam 819 więźniów. Miejsce zbrodni upamiętnia pomnik oraz wybudowane w 1974 r. Muzeum Martyrologii.

.

1. Kościół parafialny w Witnicy; 2. Muzeum Chwały Oręża Polskiego; 3. Oaza młodzieżowa Ruchu “Światło i Życie”.

WITNICA – miasto przy drodze wojewódzkiej między Kostrzyniem i Gorzowem Wielkopolskim. Nazwa Witnica pochodzi od witki, czyli gałązki wierzby używanej do wyplatania koszy. W okresie powojennym Witnica była lokalnym ośrodkiem przemysłowo-usługowym i obsługiwała głównie teren gminy. W mieście istniała kaflarnia (zlikwidowana w 1993 roku), Zakład Produkcji Kontenerów oraz fabryki mebli. Większość tych zakładów upadła po tzw. transformacji. Ciekawym obiektem Witnicy jest Lubuskie Muzeum Browarnictwa.

Do dzisiaj w mieście istnieje bogato wyposażone Muzeum Chwały Oręża Polskiego. Założył je płk Czesław Chmielewski (1924-2015). Mieszkając w Winnicy, płk Chmielewski postanowił stworzyć kolekcję wojennych pamiątek i militariów. Najpierw była to izba tradycji, oficjalnie otwarta w 1972 roku, następnie prywatne Muzeum Chwały Oręża Polskiego. W skład ekspozycji wchodzą: broń, mundury, ekwipunek, mapy, dokumenty, zdjęcia i odznaczenia wojska polskiego – 1 i 2 Armii Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbronjych na Zachodzie oraz unikalne pamiątki z Powstania Warszawskieg. Obok budynku znajduje się uzbrojenie artyleryjskie: armaty, haubice i działa przeciwlotnicze. Warto poświęcić parę słów temu pasjonatowi polskiego wojska.

Płk Chmielewski urodził się w Łucku i uniknął ludobójstwa na Wołyniu dzięki temu, że w roku roku największego bestialstwa nazistów, on już był w powstającym na wschodzie Wojsku Polskim. Został skierowany do szkoły oficerskiej w Riazaniu, po czym dowodził plutonem w 17 pułku piechoty. W czasie forsowania Nysy Łużyckiej 29 kwietnia 1945 roku został ciężko ranny i uratowany przez radzieckich sanitariuszy i przetransportowany na tyły. Po wojnie objął dowództwo strażnicy w Cedyni. Z wojska trafił do Witnicy, gdzie pracował w Państwowym Ośrodku Maszynowym do czasu przejścia na emeryturę. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Witnicy. Na pamiątkę pozostawił muzeum, które możemy obejrzeć na tym filmiku – (13:54) https://www.youtube.com/watch?v=YgAoRIuL2NY .

.

Równina Nowotomyska

1. Droga przez Równinę; 2. Jedno z Jezior Pszczewskich. Między Rokitnem i Lutolem ciągnie się długi łańcuch wąskich jezior rynnowych.

Równina Nowotomyska zajmuje duży obszar pomiędzy Pojezierzem Łagowskim, zachodnią częścią Puszczy Noteckiej oraz Pojezierzem Poznańskim. Krajobrazy równinne i faliste, rzadziej pagórkowate o wysokości 60-100 m npm. Region jest znacznie zalesiony w 49 %. z drzewostanami śródlądowych borów sosnowych i borów mieszanych. W szerokim obniżeniu płynie Obra (lewy dopływ Warty) z łańcuchem wąskich Jezior Pszczewskich i Jezior Zbąszyńskich, które tworzą tzw. Bruzdę Zbąszyńską o długości ponad 100 km Poza nimi, jeziora są nieliczne w tym regionie, natomiast miejscami, na terenach niezamieszkałych uformowały się wydmy. Główne miasta regionu: Międzyrzecz, Zbąszyń i Nowy Tomyśl.

.

7 Dekanat ROKITNO / 7 parafii

ROKITNO – miejscowość malowniczo położona wśród falistych pagórków morenowych, niedaleko Pszczewskiego Parku Krajobrazowego. Otoczona jest kilkoma czystymi jeziorami, w pobliżu znajduje się jezioro Rokitno z ośrodkiem wypoczynkowym oraz jezioro Rokicienko. Jest to wieś bardzo stara, która kiedyś była słowiańską osadą.

Według dawnych pisanych przekazów parafia była tu już w XII w. Już od 1333 roku istniał tu drewniany kościółek, założony przez biskupa poznańskiego Jana Doliwe. W 1661 roku świątynia przeszła w ręce bledzewskiego konwentu cystersów. Osiem lat później z Bledzewa przeniesiono tu słynący łaskami obraz Matki Boskiej. W połowie XVIII w. – pośród pól i łąk – wybudowano kościół i tak powstało najważniejsze sanktuarium Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej otoczone parkiem i miejscami modlitewnymi dla pielgrzmów: kaplica Matki Bożej Fatimskiej, Ostra Brama, Golgota. To również drewniany domek – pustelnia Pięciu Braci Męczenników Międzyrzeckich. Przy sanktuarium jest muzeum, a w pobliżu biją liczne źródełka. We wsi znajduje się pPrzystanek PKS, sklepy, Dom Pielgrzyma z jadłodajnią, czynne latem Szkolne Schronisko Młodzieżowe i Dom Opieki Społecznej.

.

1-2. Bledzew – Centrum wsi oraz grupa pielgrzymkowa; 3. Goraj.

BLEDZEW jest położony na zachodnim brzegu Obry, okolice wsi są bogate w jeziora i duże obszary leśne. Do początku lat 90. XX wieku w miejscowości istniało Państwowe Gospodarstwo Rolne w Bledzewie, które zajmowało się produkcją rolną i przemysłu rolnego. PGR w Bledzewie, który zapewniał największe zatrudnienie w miejscowości oraz jej rozwój, m.in. budowa Osiedla Piaskowego. Od tej pory Bledzew boryka się z problemami ekonomiczno-społecznymi i systematycznym spadkiem ludności.

Parafie Dekanatu Rokitno: Bledzew – św. Katarzyny; Goraj – pw. Trójcy Świętej; Lipki Wielkie – pw. Narodzenia NMP; Przytoczna – pw. Trójcy Świętej; Rokitno – parafia i sanktuarium pw. Matki Bożej Rokitniańskiej; Skwierzyna – św. Mikołaja Biskupa; Trzebiszewo – św. Jana Nepomucena.

1. Lipki Wielkie; 2-3. Przytoczna – kościół parafialny z widokiem na jezioro i kolędnicy.

.

SKWIERZYNA – miasto w dolinie Warty, przy ujściu rzeki Obry. Lasy zajmują 68% powierzchni gminy, na której krajobraz ma ważny wpływ kompleks Puszczy Noteckiej. Okolica jest rajem dla grzybiarzy i myśliwych.

Brzegi Obry są bardzo urozmaicone, rzeka płynie wieloma zakrętami przyciągając wędrownych turystów i wędkarzy. Obra wraz z rynną jezior zbąszyńskich, tworzy jeden z najpiękniejszych szlaków wodnych na Niżu Polskim. Ma długość 220 km i kończy się w Skwierzynie. Na terenie miasta istnieje Izba Pamięci Drogownictwa, która zawiera liczne dokumenty, publikacje, mapy, przyrządy pomiarowe, narzędzia i urządzenie do budowy dróg, pamiątki okolicznościowe oraz tablice, drogowskazy, znaki drogowe, bariery i poręcze.

1-2. Skwierzyna – Kościół parafialny i zawody sportowe organizowane przez Centrum Edukacyjne “Dobra Nowina” ; 3. Trzebiszewo.

.

8 Dekanat PSZCZEW / 9 parafii

PSZCZEW – gminna wieś położona pomiędzy kilkoma jeziorami. Już w IX wieku istniała tutaj osada po drugiej stronie jeziora na półwyspie Świętej Katarzyny. Na terenach znajdujących się w granicach wsi archeolodzy odkryli liczne znaleziska, w tym 3 grodziska. Od Pszczewa do Silnej i Stoków, na łagodnych wzniesieniach sandru nowotomyskiego rozciągają się pola uprawne. W okolicach występują drobne pagórki tworząc silnie pofałdowany krajobraz. Spośród 20 jezior na terenie gminy, większość tworzy ciąg jezior w obniżeniu Obry i nazywany Pojezierzem Pszczewskim.

.

W Pszczewie mieszka młoda absolwentka Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, p. Patrycja, od zawsze zakochana w swojej gminie. Studiując na Wydziale Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, zdobyła tytuł inżyniera pisząc opracowanie „Analiza i koncepcja zagospodarowania przedogródkow na terenie wsi Pszczew”.

Pracę magisterską też poświęciła swojej gminie i recenzenci przyznali jej bardzo wysoką ocenę. Autorkę powiadomiono, że fragment pracy ma się ukazać w publikacji naukowej. Jak to zrobiła? Nawiązała bardzo dużo kontaktów z mieszkańcami, którzy powiedzieli jak chcieliby widzieć swoją miejscowość w przyszłości. Od nich zdobyła bezcenne informacje i na ich podstawie opracowała dla poszczególnych sołectw propozycje i zalecenia co należy zrobić aby ich wioska była coraz piękniejsza. W realizowaniu projektów pomaga jej zaprzyjaźniony zespół, a z porad ‘pani inżynier od krajobrazów‘ korzystają także indiwidualni posiadacze ogrodów.

.

1. Pszczewo; 2. Droga Krzyżowa w parafii Bobowicko; 3. Templewo.

BOBOWICKO – we wsi znajdują się dwa osiedla budownictwa jednorodzinnego, wybudowane na przełomie lat 70. i 80. XX wieku. Ponadto funkcjonuje tutaj Zespół Szkół Rolniczych, sklep oraz kilka punktów rzemieślniczo-usługowych. Od 1996 nieczynna pozostaje stacja kolejowa, ale za to ustawiony jest maszt sieci telefonii komórkowych.

Parafie dekanatu: Bobowicko – pw. Miłosierdzia Bożego; Kaława – św. Mikołaja; Kęszyca Leśna – pw. Miłosierdzia Bożego; Międzyrzecz – 3 parafie: Sanktuarium Pierwszych Męczenników Polski, św. Jana Chrzciciela, św. Wojciecha; Pszczew – św. Marii Magdaleny; Stary Dwór – pw. św. Wawrzyńca; Templewo – pw. Chrystusa Króla.

.

Międzyrzecz : 1-2. Sanktuarium Pięciu Braci Męczenników i rycina świętych; 3. Herb miasta z orłem wielkopolskim.

MIĘDZYRZECZ – miasto i siedziba gminy miejsko-wiejskiej; położone jest w kotlinie przy ujściu Paklicy do Obry. Miasto swoją nazwą nazwę bierze od położenia między tymi rzekami. Na terenie Międzyrzecza znajduje się sanktuarium Pierwszych Męczenników Polski zwanych także Męczennikami Międzyrzeckimi albo Pięcioma Braćmi Męczennikami, którzy w tej okolicy zginęli w nocy z 10 na 11 listopada 1003 r.

Z nazwą miasta kojarzy się potężny Międzyrzecki Rejon Umocniony – MRU (Festungsfront im Oder-Warthe Bogen), którego budowa trwała z przerwami jedenaście lat (1934-1944). Fortyfikacje rozciągały się na długości 80 km. Odcinek północny oparty byl Wartę w miejscu gdzie wpływa do niej Noteć. Natomiast odcinek południowy kończył się na łuku Odry, niedaleko od wi Lubrza i Brody. Ostatecznie przed wybuchem wojny Niemcy wybudowali 106 schronów bojowych oraz wielokilometrowej długości zapory przeciwczołgowe. W pobliskich Obrzycach (obecnie dzielnica Międzyrzecza) Niemcy podczas wojny uśmiercili ok. 10 tysięcy ludzi. W mieście i okolicach istniały także obozy jenieckie i pracy przymusowej.

Fotografia na prawej stronie pokazuje jeden z wielu tuneli MRU. Widoczne są rozwidlające się tory podziemnej kolejki, którą dowożono amunicję do poszczególnych bunkrów.

1. Linia w kolorze granatowym wskazuje główne punkty obrony hitlerowskich Niemiec hitlerowskich w zimie 1945 roku. Natarcie na Berlin prowadziło przez MRU. 2. Wycieczka zwiedza obiekty umocnień.

W styczniu 1945 wojska radzieckie znalazły się na przedpolu MRU. W nocy dnia 29 stycznia 1945, koło miejscowości Wysoka przełamany został główny odcinek przez natarcie 1 armii pancernej I Frontu Białoruskiego. Pod osłoną tej nocy, kolumna pojazdów 3. batalionu czołgów 44. Brygady Pancernej Gwardii I Frontu Białoruskego niespodziewanie przebiła się w Kaławie przez umocnienia MRU. Przełamanie głównego odcinka umocnień nastąpiło w okolicach obecnej wsi Pniewo.

.

1 Kaława; 2. Kęszyca; 3. Stary Dwór

KĘSZYCA LEŚNA – wieś usytuowana wśród lasów, na terenie dawnej bazy wojskowej. Po wojnie stacjonował tam radziecki batalion łączności. Obecnie budynki koszarowe są stopniowo remontowane i zasiedlane. STARY DWÓR usytuowany jest na pograniczu Pojezierza Lubuskiego i Bruzdy Zbąszyńskiej. Wieś otoczona jest polami uprawnymi, a w pobliżu znajdują się duże obszary leśne, kilka jezior i dwie niewielkie rzeki. Po wojnie wieś stopniowo zaludniała się, funkcjonowała spółdzielnia rolnicza, a od roku 1956 PGR oraz gospodarstwa indywidualne. W Starym Dworze działała szkoła podstawowa, Klub Książki i Prasy „Ruch”, Ochotnicza Straż Pożarna i Koło Gospodyń Wiejskich. Przemiany w 1989 r. niekorzystnie wpłynęły na życie mieszkańców, rozwiązano PGR, przestał działać klub i zamknięto szkołę. Zamarło życie kulturalne i nastąpiło zubożenie wiejskiej społeczności. Istnieje tylko 150 m chodnika, a drogi wymagają remontów. Ale dzięki pomocy z Unii Europejskiej, Stowarzyszenie “Nasza Wieś Jutro” wydało Kronikę Małej Ojczyzny.

.

Puszcza Rzepińska

Leśnicy starają się odbudować wielogatunkowe lasy w jednolitych borach sosnowych. Możliwości są bardzo ograniczone w przypadku gleb ubogich, gdzie utrzymać się może tylko sosna i brzoza. Najbardziej dorodne drzewa są pozostawione, aby opadające z nich nasiona (samosiewy) odnowiły następne pokolenia lasu.

Puszcza Rzepińska to rozległy kompleks leśny obejmujący obszar 1509 km² pomiędzy trzema rzekami: Odrą, Wartą i Obrą. Zachodnia część regionu zwana jest niekiedy Równiną Torzymską, której wzniesienia osiągają wysokość od 40 do 100 m.

Przez puszczę płynie Pliszka jedna z najbardziej rybnych rzek, prawy dopływ Odry (56 km dł). W Pliszcze pstrągi mają duże tarłowisko i oprócz pstrąga tęczowego jest w niej dużo szupaków, jazi, miętusów i płoci. Pliszka jest jedną z najrybniejszych rzek województwa lubuskiego i jednym z największych naturalnych tarlisk pstrągowych w Polsce. Dominują w niej okoń i pstrąg potokowy. Dużo jest szczupaka, węgorza, jazia, płoci, miętusa i pstrąga tęczowego, nieco mniej lipienia. Cały obszar cechuje się słabym zaludnieniem, brakiem większych miast oraz dominacją borów sosnowych. Lesistość jest bardzo duża i wynosi 67%. Żyźniejsze siedliska z bukiem zwyczajnym, dębami i olszą czarną związane są z dolinami rzek i sąsiedztwem jezior. Jest to region atrakcyjny turystycznie, np. na wycieczki rowerowe. W rejonie puszczy znajdują się dwa miasta : Rzepin i Torzym.

9 Dekanat RZEPIN /11 parafii

Rzepin: 1. Plac rynku wieczorem; 2. Kościół pw. Njaświętszego Serca Pana Jezusa;.

RZEPIN jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Miasto leży na północnym skraju Puszczy Rzepińskiej w zachodniej części Pojezierza Lubuskiego (region geograficzny zwany jest Równiną Torzymską). Przez Rzepin płynie rzeka Ilanka i w pobliżu znajduje się kąpielisko miejskie nad jeziorem Busko. W okolicy miasta znajdują się też inne jeziora.

.

1. Białków; 2. Pielgrzymi z rzepińskiej parafii pw. NSPJ nie boją się deszczu; 3. Cybinka.

Parafie dekanatu: Białków – św. Andrzeja Boboli; Boczów – pw. MB Królowej Polski; Cybinka – pw. MB Częstochowskiej; Gądków Wielki – pw. MB Bolesnej; Kowalów – pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła; Laski Lubuskie – pw. Narodzenia NMP; Ośno Lubuskie – św. Jakuba Apostoła; Rzepin – pw. NSPJ; Słubice – 2 parafie: pw. Ducha Świętego, pw. NMP Królowej Polski; Smogóry – pw. NSPJ.

1. Cybinka, Tablica poświęcona “Pamięci weteranów walczących za wolność i niepodległość ojczyzny. Mieszkańcy gminy 2006”; 2. Boczów – wieniec wielkanocny z “baziami” wierzby i pisankami; 3. Gądków Wielki.

CYBINKA – zostałą wyzwolona nocą 2/3 lutego 1945 przez radzieckie oddziały 1 armii pancernej. W maju 1945 w mieście stacjonował 32 Budziszyński Pułk Piechoty Wojska Polskiego i po przejęciu rejonu przez administrację polską miejscowość uzyskała prawa miejskie. Cybinka jest jednym z najmłodszych miast historycznej Ziemi Lubuskiej.

.

1. Kowalów; 2. Nabożeństwo Fatimskie w Ośnie; 3. Laski Lubuskie.

SŁUBICE – miasto w obrębie Lubuskiego Przełomu Odry, położone nad prawym brzegu rzeki, siedziba gminy miejsko-wiejskiej. Ilustracja na lewo: Kościół pw. Ducha Świętego i NMP Królowej Polski w Słubicach. OŚNO LUBUSKIE – następne miasteczko regionu, położone nad rzeką Łęcza i jeziorem Reczynek. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Ośno Lubuskie.

.

Pojezierze Łagowskie

1. Łagów na przesmyku między jeziorami; 2. Sulęcin, fontanna z rusałkami na placu rynkowym.

Region jest częścią Pojezierza Lubuskiego, które rozciąga się pomiędzy Kotliną Gorzowską i Pradoliną Warty-Odry. Występujące na Pojezierzu Łagowskim krajobrazy są faliste i równinne – nieco rzadziej – wzgórzowe i pagórkowate. Wysokość niektórych wzgórz przekracza 200 m npm. Region obejmuje liczne, niewielkie jeziora a lesistość jest bardzo duża. Głównym gatunkiem jest sosna, miejscami z domieszką dębu, a na północy występują dość duże obszary lasów bukowych. Pojezierze Łagowskie to region atrakcyjny turystycznie z takimi ośrodkami jak Łagów, Sulęcin, Lubniewice i Ośno Lubuskie. Główne miasta to Świebodzin, Sulęcin.

.

10 Dekanat SULĘCIN /8 parafii

Herb Sulęcina

SULĘCIN położony jest w dolinie rzeki Warty, której lewym dopływem jest Postomia 67-kilometrowej długości rzeka płynąca przez Sulęcin. przez miasto płynie rzeka Postomia (lewy dopływ Warty nad jej dopływem Postomią. Niedaleko od Sulęcina (ok. 10 km na płd-wsch) znajduje się najwyższe w okolicy wzniesienie zwane Górą Bukowiec (227 m npm). HERB miasta przedstawia na czarnej tarczy herbowej białego Baranka Bożego, trzymającego białą flagę z czerwonym krzyżem maltańskim. Z parafii w Sulęcinie wyszła ciekawa inicjatywa “SulęcińskaDolina Miłosierdzia” – modlitewne czuwanie i rekolekcje medytacyjne.

Sulęcin: 1. Plac rynkowy; 2. Kościół św. Henryka i siedziba dekanatu.

10 grudnia 1944 r. na tyłach wroga (pomiędzy Rzepinem a Sulęcinem) dokonano zrzutu spadochronowego polskiej pięcioosobowej grupy zwiadowczej pod dowództwem chorążego Stanisława Kisiela. Po wylądowaniu żołnierze rozdzielili się na dwie grupy. Pierwsza – chorąży Stanisław Kisiel i sierżant Mieczysław Pona, udała się w kierunku Sulęcina, gdzie znaleźli schronienie u polskiej rodziny i przeżyli do końca wojny. Pozostali trzej: kapral Waldemar Nowak, kapral Józef Dobosz oraz żołnierz Mietek (prawdziwe nazwisko i imię nie jest znane) skierowali się w stronę przeciwną. Zostali wyśledzeni i zabici przez Niemców. Do niedawna w Sulęcinie stał pomnik poświęcony pięciu polskim spadochroniarzom-zwiadowcom, ufundowany przez mieszkańców miasta w 50-tą rocznicę wybuchu II wojny światowej.

LUBNIEWICE – miasteczko i siedziba gminy miejsko-wiejskiej Lubniewice. Położone jest w wąskim pasie pomiędzy dwoma jeziorami Lubiąż i Krajnik. Pierwsza wzmianka o Lubniewicach datowana jest na 1287 rok, kiedy to nazwa miasta znalazła się w dokumentach księcia Przemysła II. Ze względu na znakomite walory rekreacyjne i turystyczne powstały tutaj liczne ośrodki wypoczynkowe i ośrodki czynnej rekreacji. Lokalnym wydarzeniem są zawody wędkarskie i Święto Sandacza.

Lubniewice

KRZESZYCE – gminna wieś, otoczona ze wszystkich stron lasem, 30 km od granicy. Od 1949 roku w Krzeszycach funkcjonuje piłkarski Klub Sportowy „Pogoń” Krzeszyce. Drużyna występuje w A-klasie, a swoje domowe mecze rozgrywa na Stadionie Gminnym o pojemności ok. 1000 widzów.

.

1. Długoszyn; 2. Pierwsza Komunia w parafii Krzeszyce; 3. Lubniewice.

Parafie dekanatu: Długoszyn – pw. MB Różańcowej; Kołczyn – św. Stanisława Kostk; Krzeszyce – św. Antoniego Padewskiego; Lubniewice – pw. MB Różańcowej; Sokola Dąbrowa – pw. Wniebowzięcia NMP; Sulęcin – św. Henryka; Torzym – pw. Podwyższenia Krzyża Świętego; Trzemeszno Lubuskie – Parafia pw. MB Królowej Polski (+ 2 kościoły filialne: Glisno – pw. NSPJ, Grochowo – pw. Podwyższenia Krzyża Świętego).

KOŁCZYN – w dawnych czasach ludność trudniła się rolnictwem, a 20 rodzin na początku XX wieku żyło z rybołówstwa. 3 lutego 1945 do wsi wkroczyły oddziały 8 Armii Gwardii I Frontu Białoruskiego.

Ciekawa rzecz: w tej wsi znali się wszyscy od początku, gdyż w Kołczynie po wojnie osiedlili się mieszkańcy z Wołkowa (z rejonu lwowskiego). Obecnie są tam o dwie osady o tej nazwie (ukr. Wowkiw) i nie wiadomo z której wywodzą się mieszkańcy Kołczyna. Parafię w jednym Wołkowie (obecnie 280 mieszkańców, 10 km na płd od Lwowa) erygowano w roku 1569 i tam w marcu 1944 naziści UPA zamordowali 20 Polaków, rabując i paląc polskie zagrody. Wieś druga znajduje się na płd-wsch od Lwowa, przed wojną liczyła 166 zagród i ok. 900 mieszkańców (Obecnie mieszka tam ok 460 osób). Drugą wieś napadli banderowcy też w roku 1944 mordując 24 Polaków, w tym księdza proboszcza i jego matkę.

.

1-2. Kołczyn; Piknik rodzinny w Rudnicy (parafia Kołczyn); 3. Sokola Dąbrowa.

TORZYM – miasto położone nad rzeką Ilanką i jeziorem Ilno, w połowie drogi między Rzepinem i Łagowem.

1. Torzym; 2. “Tu jest mój dom, tu jest moja rodzina, tu jest moje serce” – pomnik ku chwale i pamięci tych, którzy związali swoje życie z Ziemią Sulęcińską; 3. Trzemeszno Lubuskie, panorama.

.

11-12 ŚWIEBODZIN – 2 dekanaty / 13 parafii

ŚWIEBODZIN – miasto i siedziba gminy miejsko-wiejskiej Świebodzin. Dawny gród słowiański, wzmiankowany po raz pierwszy w dokumencie z 1302 roku. Krzyżują się tutaj droga ekspresowa nr 3 i droga krajowa nr 92, dodatkowo w odległości 5 km od granic miasta przebiega autostrada A2, z ktorej widoczna jest W figura Chrystusa Króla. Jest to jeden z najwyższych na świecie posągów Chrystusa.

1-2. Świebodzin: Centrum miasta i kościół św. Michała Archanioła; 3. Parafia w Ciborzu.

LUBRZA – wieś w dorzeczu Obry, położona nad trzema jeziorami. Okolice miejscowości porośnięte są w większości drzewostanami sosnowymi. Przy parafii działają m.in. Ruch Światło-Życie i Oratorium Świętego Jana Bosko. Centrum młodzieżowe i dom parafialny prowadzą księża salezjanie.

Rekolekcje oazowe w Lubrzy

W kwietniu 1941 roku w Lubrzy utworzono obozy pracy (RAB-Lager Liebenau I i RAB-Lager Liebenau II), w których przebywało jednocześnie około 400 robotników przymusowych. Pomiędzy 29 a 31 stycznia 1945 roku w okolicy Lubrzy trwały walki o przełamanie umocnień Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego (MRU, niem: Festung im Oder-Warthe-Bogen) prowadzone przez siły I Frontu Białoruskiego. Natarcie główne nie powiodło się i po dwóch dniach bezowocnych walk, dowództwo 1 Armii zdecydowało się wykonać manewr obejścia środkowego odcinka MRU od południa. Rosjanom z 8 Korpusu Zmechanizowanego Gwardii udało się przedostać na tyły umocnień środkowego odcinka MRU[49]. Następnie Armia Czerwona ominęła Lubrzę i skierowała się na północny zachód próbując połączyć się z 44 Brygadą Pancerną. W Lubrzy w tym czasie zgromadziły się znaczne siły niemieckie i miejscowość została zdobyta 1 lutego 1945, po całodziennych walkach.

Widoczne (ilustracja na prawej stronie) bloki betonowe miały wysokość ok. 1 metra i w połączeniu z głębokimi rowami uniemożliwiały przebicie obrony hitlerowskiej na tym odcinku.

.

1. Lubrza; 2. Sieniawa; 3. Ołobok.

Parafie dekanatu: Cibórz – św. Alberta Chmielowskiego; Jordanowo – św. Anny; Lubrza – św. Jana Chrzciciela; Łagów – św. Jana Chrzciciela; Ołobok – św. Bartłomieja; Opalewo – Wniebowzięcia NMP; Skąpe – Narodzenia NMP; Szczaniec – św. Anny; Świebodzin – 3 parafie: pw. Miłosierdzia Bożego, pw. NMP Królowej Polski, św. Michała Archanioła; Sieniawa – Narodzenia NMP; Toporów – Parafia MB Różańcowej; Wilkowo Parafia Narodzenia NMP.

.

1. Z okazji jubileuszu parafii w Opalewie, w gazecie ukazał się artykuł zatytułowany: “Gdzie parafia, tam nadzieja“; 2. Panorama wsi Skąpe; 3. Jordanów, festyn parafialny.

Szkoła w Szczańcu nosi imię Emilii Szczanieckiej (1804-1896), wielkiej patriotki, działaczki społecznej i narodowej.

SZCZANIEC – wieś położona w dorzeczu Obry, obok Bruzdy Zbąszyńskiej. Od strony zachodniej miejscowość jest otoczona polami uprawnymi, natomiast od wschodu przylega do terenów podmokłych i lasu. Z tutejszej parafii wywodził się ks. profesor Jarosław Koral (1960-2019), specjalizujący się w katolickiej nauce społecznej. Dom parafialny prowadzą jego współbracia salezjanie a przy kościele działają m.in. Oratorium Świętego Jana Bosko, Liturgiczna Służba Ołtarza, Żywy Różaniec oraz Salezjańska Pielgrzymka Ewangelizacyjna.

1. Kościół św. Anny w Szczańcu; 2. Toporów – sadzenie dębu “Chrobry” – wieś znajduje się na zachodnim krańcu Puszczy Rzepińskiej; 3. Kościół pw. Narodzenia NMP w Wilkowie.

Na koniec zostawiliśmy ŁAGÓW (Łagów Lubuski) – najbardziej znaną tego regionu. To miejscowość wypoczynkowa i turystyczna, usytuowana między dwoma jeziorami Trześniowskim i Łagowskim (82 ha). Jej najstarsza część położona jest na przesmyku między tymi jeziorami. Łagów uniknął zniszczeń wojennych i utrzymał swoją rekreacyjną funkcję. potwierdzoną budową ośrodków wypoczynkowych. Ponadto w Łagowie organizowany jest festiwal filmowy, a w amfiteatrze nad Jeziorem Trześniowskim co roku odbywają się pokazy filmów czyli Lubuskie Lato Filmowe.

To najstarszy w Polsce festiwal tego typu. Pomysł na miejsce imprezy – Łagów, powstał w roku 1965, a zrealilzowany były cztery lata później. Impreza odbywa się w otwartym amfiteatrze nad Jeziorem Trześniowskim, dlatego pokazy filmów organizowane są już po zachodzie słońca i późnym wieczorem. Do Łagowa przyjeżdżają na ten czas autorzy filmów, aktorzy i krytycy filmowi, którzy uczestniczą w seminariach oraz w dyskusjach z publicznością.

.

Nagrodą główną za najlepszy film jest “Złote Grono” (złote winogrono – w nawiązaniu do winnic, które obfitują w tym regionie). W pierwszych latach nagradzano filmy najbardziej znanych wtedy reżyserów: Wajdy, Zanussiego, Kutrza. Z tytułów można wymienić już klasykę – Brzezina, Wesele, Perła w koronie, Ostatni etap, Iluminacja czy Wodzirej. Nagrodę za całokształt pracy filmowej dostał Stanisław Różewicz, Z czasem do konkursu dopuszczone zostały też filmy zagraniczne ale w ostatnich latach pojawiło się tam dużo badziewia, filmidła mierne i wulgarne.

.

1. Amifteatr w Łagowie; 2. Przesmyk między jeziorami; 3. Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela.

A szkoda, bo Łagów Lubuski to urocza wieś turystyczna, położona w urozmaiconej okolicy, na terenie parku krajobrazowego. Centrum osady znajduje się na przesmyku dwóch jezior i było wspomniane już w kronikach z XIII wieku. Do dzisiaj pozostaje miejscem rekreacji i ośrodków wypoczynkowych.

.

Bruzda Zbąszyńska

Bruzda Zbąszyńska (zwana też Obniżeniem Obrzanskim) jest wschodnią częścią Pojezierza Lubuskiego. Jest to szerokie obniżenie wykorzystywane przez lewy dopływ Warty – Obrę. Na tej bruździe znajduje się dużo jezior rynnowych, tworzących jakby jeden wodny łańcuch. Do największych zalicza się: Jezioro Zbąszyńskie i Jezioro Chobienickie. Region jest znacznie zalesiony, a głównym miastem jest Zbąszyń a Babimost i parafie tego dekanatu leżą po zachodniej stronie Jezior Zbąszyńskich.

.

13 Dekanat BABIMOST / 6 parafii

Ratusz w Babimoście i festyn ludowy

BABIMOST – miasto i siedziba gminy miejsko-wiejskiej. Miejscowość pierwotnie związana była z Wielkopolską oraz przejściowo z Dolnym Śląskiem. Początkowo była własnością książęcą, w 1257 stała się własnością klasztorną, później szlachecką, żeby od XIV wieku stać się miastem królów polskich. Babimost leży w historycznej Wielkopolsce. Babimost leżący w granicach III Rzeszy 29 stycznia 1945 roku zdobyły wojska 11 Korpusu Pancernego 1 Frontu Białoruskiego. Do Polski powrócił dopiero po II wojnie światowej, po 152 latach zaboru. Obecnie ośrodek usługowy z drobnym przemysłem (drzewny, skórzany i dziewiarski). Ośrodek regionu etnograficznego zwany Babimojszczyzną (zachowany folklor wielkopolski, stroje ludowe, pieśni).

.

1. Babimost; 2. Brójce; 3. Dąbrówka Wielkopolska.

Parafie dekanatu: Babimost – św. Wawrzyńca; Brójce – pw. Imienia NMP; Chociszewo – św. Jana Chrzciciela; Dąbrówka Wlkp. – pw. Niepokalanego Poczęcia NMP i św. Jakuba Apostoła; Kosieczyn – świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza; Trzciel – św. Wojciecha Biskupa i Męczennika; Zbąszynek – pw. Macierzyństwa NMP.

BRÓJCE W czasie II wojny światowej na północ od miasta powstał obóz karny Brätz, w którym przebywało przeciętnie 800–1200 osób, warunki życia i pracy były tragiczne, ocenia się, że życie straciło co najmniej 2646 osób, a wiele wywieziono do obozów zagłady. Obóz zlikwidowano w styczniu 1945 roku, zanim dotarły tu wojska II Frontu Białoruskiego. Na cmentarzu w Brójcach znajduje się pomnik i zbiorowa mogiła ofiar.

DĄBRÓWKA WLKP (1100 mieszk) leżała na granicy Wielkopolski i Dolnego Śląska oraz była własnością szlachecką. W latach 1929–1939 we wsi działała polska szkoła, w której nauczało 3 nauczycieli, a uczyło się 140 dzieci. Szkoła po raz pierwszy wzmiankowana była w 1640. W miejscowości istniało także przedszkole polskie założone w 1935 roku z 70 dziećmi. W 1939 na 1.287 mieszkańców wsi Polaków było 986. Podczas wojny polskojęzyczna ludność Dąbrówki była przez Niemców wysiedlana i zsyłana do obozów koncentracyjnych. W 1945 Dąbrówka Wlkp została przyłączona do Polski a w uznaniu zasług w zachowaniu polskości wieś w 1973 została odznaczona Krzyżem Grunwaldu II klasy.

1. Trzciel; 2. Kosieczyn; 3. Zbąszynek.

TRZCIEL – niewielkie miasteczko nad rzeką Obrą, położone między jeziorami: Młyńskim i Wielkim, w pobliżu autostrady A2. Jest to lokalny ośrodek usługowy i wypoczynkowy. Miasteczko jest znane z wyrobów wikliniarsko-trzciniarskich (meble, koszyki) i uprawy szparagów. Obrą prowadzi znany szlak kajakowy. HERB miasta przedstawia wizerunek Świętego Jerzego na białym koniu walczącego z zielonym smokiem na murach dwuwieżowego białego zamku położonego nad rzeką Obrą.

Zbąszynek: 1. Dworzec PKP; 2. Miłośnicy swego miasta; 3. Procesja Bożego Ciała.

ZBĄSZYNEK miasto i siedziba gminy miejsko-wiejskiej. Miejscowość powstała w latach 1923–1939 jako niemiecka osada i placówka celna, przy stacji granicznej z Polską.

W okresie II wojny światowej istniały w mieście obozy pracy przymusowej, w których pracowały oddziały robocze złożone jeńców radzieckich, francuskich, włoskich oraz Żydzi. W wyniku fatalnych warunków wielu z przymusowych robotników zmarło z wycieńczenia oraz chorób. W latach 1945–1989 dominującą rolę w mieście odgrywała kolej, będąc głównym zakładem pracy i przyczyniając się do wszechstronnego rozwoju infrastruktury miejskiej. Jest to bardzo ważny węzeł kolejowy, mający bezpośrednie połączenia z wieloma miastami: Poznań, Bydgoszcz, Gdynia, Zbąszyń, Leszno, Warszawa, Międzyrzecz, Gorzów Wlkp, Sulechów, Zielona Góra, Nowa Sól, Świebodzin, Rzepin.

*

“Pogranicze” jest formą sagi, opowiadającej o około 25 latach dziejów rodzin zamieszkujących fikcyjną wieś Dobrzewo na Ziemi Babimojskiej. Książka Eugeniusza Paukszty opowiada o ludziach, którzy przez dziesięciolecia opierali się naporowi germanizacji. Rzetelna znajomość tematu, pozwalająca ukazywać dzieje pogranicza to wielki i istotny walor powieści. Autor przedstawia dzieje chłopskich rodów dobrzewskich, zmagających się z germanizacją pomiędzy rokiem 1919 (Powstanie wielkopolskie),a 1945 (powrót do Polski). Na podstawie losów rodzin Nieźrzałków, Późnych, Zachwatów, Kaczmarków, Cichych, Pieczygłowów, Paliwodów, Fajusów, Dopatków i innych, poznajemy dzieje Polaków zamieszkujących tereny Pogranicza. Na kartach tej książki odczuwamy problemy, z jakimi stykali się w codziennym obcowaniu z niemieckimi władzami i sąsiadami (szykany, zakazy, dyskryminacja, konfiskaty, a w końcu zabójstwa, wysiedlenia i egzekucje). Paukszta scharakteryzował także postawę żandarmów, urzędników, kleru, lokalnych ziemian i rzemieślników. Sylwetki Niemców nie są jednoznacznie negatywne – bywają wśród nich osoby życzliwie usposobione. Autor opisał działania Związku Polaków w Niemczech, a także innych polskich organizacji i prasy oraz używane metody mające na celu wspieranie społeczności polskiej i jej działań.

.

Wzniesienia Gubińskie

1. Panorama Gubina od strony wzgórz,; 2. Klub LZS w Gubinie, jeszcze z czasów Wyścigu Pokoju.

Okolice Gubina wchodzą w skład makroregionu Wzniesienia Zielonogórskie i ograniczone są dwiema dolinami rzek – Nysy Łużyckiej i Bobru.

Teren jest mocno zalesiony, a izolowane Gubińskie wzgórza osiągają wysokość ok. 120 m npm. Są one nazywane Górami Śmierci gdyż podczas II wojny światowej były bardzo trudne do zdobycia. W końcowej fazie wojny zacięte walki trwały aż pięć dni. Rosjanie próbowali atakować lewobrzeżną część miasta (późniejszy Guben w NRD), jednak bezskutecznie. Dlatego front zatrzymał się na Nysie aż do kwietnia, aby zebrać siły do natarcia na kierunku berlińskim”. Po wojnie na wielohektarowych wzgórzach gubińskich powstały sady, dziś już nie użytkowane. Ukształtowanie terenu sprzyja uprawianiu kolarstwa górskiego.

.

14 Dekanat GUBIN / 6 parafii

1. Kościół pw. MB Fatimskiej w Gubinie; 2. Herb miasta z orłem Piastów; 3. Urząd Miasta.

GUBIN – miasto i siedziba gminy, zlokalizowane na prawym brzegu Nysy Łużyckiej i nad Lubszą, 68-kilometrowym dopływem Nysy. Po drugiej stronie granicznej rzeki znajduje się Chociebuż (niem: Cottbus) – stolica Dolnych Łużyc, których oryginalny język jest bardzo zbliżony do polskiego. Gubin był także związany z ziemią lubuską, gdyż lokalne parafie katolickie podlegały diecezji lubuskiej.

W czasie II wojny światowej w miejscowości znajdowała się filia obozu koncentracyjnego Groß-Rosen. 19 lutego oddziały 3 armii gwardyjskiej dowodzone przez gen. Wasyla Gordowa zbliżyły się do Gubina i Rosjanie zażądali poddania miasta. Na to nie zgodzili się nadburmistrz i konendant niemieckiego garnizonu. Wtedy ciężka artyleria radziecka rozpoczęła intensywny ostrzał hitlerowskich pozycji, w rezutacie którego duża część miasta ulegla zniszczeniu. Rozpoczęły się zacięte walki o każdy dom i po kilku dniach Niemcy skapitulowali. W walkach o wyzwolenie Gubina i powiatu zginęło 37 Polaków oraz 900 żołnierzy i oficerów radzieckich. Po wojnie wzniesiono w Gubinie Pomnik Braterstwa Broni.

Gubin po wojnie: 1. Zespół taneczny szkoły podstawowej; 2. Procesja Bożego Ciała; 3. Odbudowa miasta.

Ciekawe były początki szkolnictwa w Gubinie, rozpoczynało się wszystko od zera. Już 6 września 1945 zorganizowano klasy I-VI dla dzieci oraz jedną dla młodzieży starszej. W tym samym budynku utworzono też Liceum Ogólnokształcące. Brakowało nauczycieli, dlatego dopiero w latach 1950-tych powstały szkoły zawodowe: krawieckie i obuwnictwo przemysłowe a następnie metalowe (ślusarskie).

Na podbudowie tych szkół powołano później Technikum Odzieżowe, Szkołę Rolniczo-Ogrodniczą i Technikum Rolnicze a także Szkołę Asystentek Pielęgniarskich i Państwową Szkołę Muzyczną. W Gubinie znajduje się kilka parków a także Wyspa Teatralna, zlokalizowana przy ujściu Lubszy do Nysy Łużyckiej (zdjęcie na prawej stronie).

.

1. Kościół Świętej Trójcy w Gubinie; 2. Starosiedlce; 3. Strzegów.

Parafie dekanatu: Chlebowo – św. Józefa Oblubieńca NMP; Gubin – 2 parafie: pw. MB Fatimskiej oraz pw. Trójcy Świętej; Komorów – pw. Podwyższenia Krzyża Świętego; Starosiedle – św. Jana od Krzyża; Strzegów – św. Antoniego Padewskiego.

1. Chlebowo; 2-3. Komorów : Święto Chrystusa Króla i kościół parafialny.

KOMORÓW – w niedzielną uroczystość Chrystusa Króla, rozdano około 200 breloków wiernym z miejscowej parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Kościółek wybudowany jest we wsi graniczącej z Gubinem. Oprócz przyjęcia breloków i obietnicy noszenia ich w widocznym miejscu, wierni zadeklarowali, iż codziennie będą wypełniać co najmniej jeden uczynek miłosierdzia. Akcję organizuje ruch Krucjaty Młodych.

.

Dolina Środkowej Odry

Dolina Środkowej Odry ma szerokość 5-10 km i rozpościera się na długości ok. 100 km na obszarach ośmiu gmin (m.in. Sulechów, Krosno Odrzańskie, Gubin i Slubice). Dominują krajobrazy naturalne zalewowych den dolin, oraz tarasów nadzalewowych. Północne zbocza doliny są wyraźnie uformowane: strome z tarasami łąkowymi oraz piaszczystymi, które są zalesione. Oprócz dominującej sosny, dolinę porastają miejscami dęby i olszyny.

.

15 Dekanat KROSNO ODRZAŃSKIE / 10 parafii

Krosno Odrzańskie położone jest przy ujściu rzeki Bóbr do Odry; jak widać – brzeg w tym miejscu doliny jest dosyć wysoki. Pierwsze wzmianki o miejscowości sięgają XI wieku, a w okresie rozbicia dzielnicowego należała ona do księstwa Głogowskiego.

Krosno Odrzańskie: 1. Most na Odrą; 2. Zamek piastowski; 3. Kościół św. Jadwigi Śląskiej, która jest także patronką miasta.

Zawiła jest historia tego miasta, które już w XVI wieku opanowali protestanci, a w lataj późniejszych było areną wojny trzydziestoletniej (1618-1648), wojny siedmioletniej (1756-1763) i znalazło się pod pruskim zaborem. Niemcy zostali wyparci z miasta dopiero 15 lutego 1945 roku przez oddziały 3 armii gwardii, a podczas walk zginęło 313 żołnierzy radzieckich. W Krośnie Odrzańskim działa kilka klubów sportowych oraz Krośnieńskie Stowarzyszenie Gier Umysłowych (znaczek obok, na prawej stronie).

.

1. Dychów, procesja Bożego Ciała; 2. Bytnica; 3. Bobrowice – stacja Drogi Krzyżowej w kościele.

Parafie dekanatu : Bobrowice – pw. Podwyższenia Krzyża Świętego; Bytnica – Świętych Apostołów Piotra i Pawła; Dychów – pw. Miłosierdzia Bożego; Krosno Odrzańskie – św. Jadwigi Śląskiej; Leśniów Wielki – pw. Wniebowzięcia NSMP; Maszewo – św. Wojciecha; Osiecznica – Świętych Apostołów Piotra i Pawła; Pław – św. Elżbiety Portugalskiej; Połupin – pw. bł. Karoliny Kózki; Radnica – pw. NSMP Częstochowskiej.

.

1. Leśniów Wielki; 2. Parafia w Osiecznicy; 3. Maszewo.

.

4. Radnica; 5. Pław; 6. Połupin.

.

16 Dekanat SULECHÓW / 11 parafii

1. W pobliżu Sulechowa, na Odrze przystań rzeczna przypomina południowe morza; 2. Plac rynkowy w Sulechowie, w tle widoczna wieża kościoła pw. Podniesienia Krzyża Świętego.

Sulechów zlokalizowany jest na rozwidleniu dwóch ważnych dróg, w tym tej, która łączy Zieloną Górę z Poznaniem. Dekanatu parafie znajdują się pomiędzy Puszczą Rzepińską i Kotliną Kargowską; od strony południowej opierają się na brzegu Odry. W pobliżu miasta Odra płynąca z południa, skręca w kierunku zachodnim. Sulechow z Nową Solą i Zieloną Górą tworzą tzw. Lubuskie Trójmiasto (w skrócie L3M). Od 1234 r. Sulechów należał do księstwa głogowskiego, ale po 200 latach stał się częścią Marchii Brandenburskiej. Król pruski założył w mieście koszary, gdzie ulokował swoje wojska i Polska została wymazana z mapy Europy na ponad 120 lat. Wojska niemieckie zostały z miasta wyparte przez Korpus Pancerny 1-go Frontu Białoruskiego, 30 stycznia 1945.

.

1-2. Sulechów: Kościół św. Stanisława Kostki; Peregrynacja Krzyża Świętego; 3. Cigacice n. Odrą.

Parafie dekanatu: Bojadła – św. Teresy od Dzieciątka Jezus; Cigacice – św. Michała Archanioła; Kargowa – św. Wojciecha; Kije – pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa; Klenica – pw. Nawiedzenia NMP; Łęgowo – św. Stanisława Biskupa; Nietkowice – pw. NSPJ; Nowe Kramsko – pw. Narodzenia NMP; Smolno Wielkie – pw. Chrystusa Króla; Sulechów – 2 parafie: pw. Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Stanisława Kostki; Trzebiechów – pw. Wniebowzięcia NMP.

.

1. Łęgowo; 2. Nowe Kramsko; 3. Smolno.

.

1. Kościół NSPJ, Kije; 2. Parafia Nietkowice : Przeprawa promem na Odrze w Pomorsku; Kościół pw. NSPJ.

.

KARGOWA – miasto położone w Kotlinie Kargowskiej, nad Obrzycą. W mieście działa Gminny Ośrodek Kultury, a w ratuszu otwarto izbę pamięci. Od 1947 roku istnieje tu Klub Sportowy „Cargovia”. Przez Kargową przebiegała linia kolejowa na trasie Sulechów – Wolsztyn, zlikwidowana w roku 1994.

1. Klenica; 2-3. Kargowa : Odpust św. Maksymiliana; Kościół św. Wojciecha.

KOTLINA KARGOWSKA jest rozległą i piaszczystą równiną, wytworzoną w miejscu, gdzie piaski i żwiry sandrowe Bruzdy Zbąszyńskiej stykają się z Pradoliną Warciańsko-Odrzańską. Powierzchnia obszaru jest płaska, co powoduje zjawisko bifurkacji (rozwidlenie się) rzeki Obry. Większość rzek w Kotlinie Kargowskiej jest uregulowana i skanalizowana. Region charakteryzuje obfitość lasów i stosunkowo słabe zaludnienie. Jedynym ośrodkiem miejskim regionu jest Kargowa, ponadto leżą tu wsie Bojadła, Trzebiechów i Kolsko.

1. Kotlina Kargowska; 2. Wnętrze kościoła w Bojadłej; 3. Trzebiechów.

.

Wał Zielonogórski

Region cechuje się znacznymi wysokościami bezwzględnymi – ponad 200 m npm, a różnica względna (czyli miejscowe wierzchołki wzgórz w porównaniu do otaczającej równiny) dochodzi do 100 m. Obszar w większości zalesiony, a północna jego część zabudowana jest obiektami przemyslowymi i budynkami miejskimi, które należą do Zielonej Góry.

.

17-19 ZIELONA GÓRA – 3 dekanaty, 27 parafii

To największe miasto w tym regionie Polski. Łagodny klimat tej ziemi uczynił Zieloną Górę stolicą polskiego wina. Był to najdalej wysunięty na północ obszar w Europie z uprawą winorośli. Obecnie w regionie lubuskim działa już ok. 100 winnic. Nic dziwnego, że patronem miasta został wybrany św. Urban – papież i męczennik z III-go wieku. Był on już od dawna uznawany za patrona winiarzy, hodowców winnej latorośli i ogrodników.

1. Zielona Góra – kościół pw. Podniesieniem Krzyża Świętego; 2. Patronka konkatedry – św. Jadwiga Śląska; 3. Kościół pw. Podniesienia Krzyża Świętego w Zielonej Górze .

W czasie II wojny światowej Niemcy rozlokowali tam kilkanaście obozów pracy wykorzystujących robotników przymusowych oraz filię niemieckiego obozu koncentracyjnego Groß-Rosen. Miasto nie zostało zniszczone, ponieważ wojska niemieckie wojska umknęły przed 14 lutego 1945, kiedy tam wkroczyła 253-cia Dywizja Strzelecka Armii Czerwonej. Pięć lat później Zielona Góra została stolicą nowego województwa i zaczyna się okres szybkiego rozwoju miasta.

.

1. Ługi; 2. Płoty; 3. Zabór.

ZABÓR – wieś gminna, leżąca wśród kompleksów leśnych, 16 km na wschód od Zielonej Góry i ok. 5 km od rzeki Odry. W pobliżu Zaboru znajduje się jezioro Liwno zajmujące powierzchnię 31 hektarow. We wsi jest czynne Lubuskie Centrum Winiarstwa, które odnawia winiarskie tradycje regionu, i promuje współczesne winiarstwo lubuskie i popularyzuje kulturę wina.

.

1-2. Czerwieńsk : Kościół parafialny i Droga Krzyżowa; 3. Przytok.

Parafie dekanatów Zielonej Góry : Czerwieńsk – św. Wojciecha; Koźla – w. Jadwigi Śląskiej; Ługi – św. Wawrzyńca; Płoty – pw. NMP Bolesnej; Przytok – pw. Wniebowzięcia NMP; Świdnica – św. Marcina; Wilkanowo – pw. NSPJ; Zabór – św. Józefa; Zielona Góra – 19 parafii.

WYSOCZYZNA CZERWIEŃSKA to mały region graniczący od płd-wsch strony z Wałem Zielonogórskim. Lesiste pagóry wysoczyzny osiągają do 134 metrów npm. Nazwa regionu pochodzi od miasta Czerwieńsk, położonego 10 km na płn. od Zielonej Góry.

1. Koźla; 2–3. Wilkanowo, ołtarz i kościół parafialny.

.

Obniżenie Nowosolskie

Obniżenie Nowosolskie stanowi typową pradolinę o piaszczystym dnie, którą porastają lasy z licznymi podmokłymi zagłębieniami. Dolina Bobru przecina środkową część regionu a rzeka Lubsza – zachodnią. Dominują krajobrazy tarasów nadzalewowych, rzadziej zalewowych. Przeważa roślinny śródlądowych borów sosnowych i borów mieszanych. Lesistość jest bardzo duża i wynosi 52%. Głównymi ośrodkami miejskimi są Lubsko (na pograniczu) i Nowogród Bobrzański, ponadto leży tu wieś Brzeźnica.

.

20 Dekanat LUBSKO / 8 parafii

Lubsko – kościół pw. Nawiedzenia NMP (z lewej strony) i ratusz miejski.

LUBSKO jest jednym z najstarszych miast województwa lubuskiego, a jego początki sięgają XIII wieku. Walorem turystycznym jest tradycyjna zabudowa rynku i przyległych do niego ulic. Jedną z ważniejszych imprez kulturalnych Lubska jest Festiwal Muzyki Kameralnej i Organowej.

Przez park miejski płynie Lubsza (prawy dopływ Nysy o długości 68 km), a w zachodniej części miasta jest 13-hektarowy Zalew Karaś z przystanią kajakową i placem zabaw i siłownią na świeżym powietrzu. Zalew jest systematycznie zarybiany i udostępniany całorocznie wędkarzom. Gminę porastają lasy na powierzchni 45%, gdzie ustanowiono strefy ochronne dla orła bielika i bociana czarnego. Zdjęcie na lewej stronie: Wodne oczko w lasach Nadleśnictwa Lubsko.

.

1-2. Kościół w Lubsku pw. NSPJ i mlodzi parafianie; 3. Kursy dla narzeczonych w parafii Nawiedzenia NMP.

JASIEŃ – siedziba gminy miejsko-wiejskiej nad rzeką Lubszą. Na obrzeżu miejscowości od września 1944 do lutego 1945 znajdował się obóz pracy – filia niemieckiego obozu koncentracyjnego Groß-Rosen dla ok. 700 więźniów, głównie Polaków. Zatrudnieni byli przede wszystkim w miejscowych zakładach lotniczych Focke-Wulf wytwarzających elementy samolotów. Po likwidacji obozu, więźniów przeniesiono do obozu koncentracyjnego Buchenwald, w efekcie warunków tej wędrówki zmarło minimum 120 uwięzionych.

1. Jasień; 2. Brody; 3. Górzyn.

Parafie dekanatu Lubsko: Brody – pw. Wszystkich Świętych; Drągowina – pw. Wniebowstąpienia Pańskiego; Górzyn – pw. Niepokalanego Poczęcia NSMP; Jasień – pw. MB Różańcowej; Lubsko – 2 parafie: pw. Najwiętszego Serca Pana Jezusa oraz pw. Nawiedzenia NMP; Nowogród Bobrzański – pw. Wniebowzięcia NSMP; Wicina – pw. NSPJ.

.

1. Pielgrzymka piesza z Jasienia do Żar i Żagania (48 km!); 2. Wicina – mała wieś o dużej energii.

WICINA – kiedy Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich zaprosiła mieszkańców Ziemi Lubuskiej do projektu p.t. “Sieć Najciekawszych Wsi” to zgłosiła się też Wicina. Celem tego projektu jest zachowanie dziedzictwa kultury materialnej, krajobrazu i tradycyjnie pojmowanych walorów wiejskości najcenniejszych wsi w Polsce, budowanie jakości życia mieszkańców tych wsi.

W wyniku wstępnej weryfikacji, wojewódzki konserwator zabytków wytypował wsie , które w przyszłości mogą stać się celem dla turystów nie tylko z uwagi na ich historyczną zabudowę, lecz także na ofertę innych aktywności mieszkańców np. festynów, jarmarków, itp. Wicina się zakwalifikowała, gdyż jej mieszkańcy organizowali już warsztaty z kucharzem, Bal Wszystkich Świętych dla dzieci.

< Historyczne zdjęcie na lewej stronie: strój ludowy Lubuszan prezentują tancerze z zespołu pieśni i tańca.

W wyniku wstępnej weryfikacji, wojewódzki konserwator zabytków wytypował wsie , które w przyszłości mogą stać się celem dla turystów nie tylko z uwagi na ich historyczną zabudowę, lecz także na ofertę innych aktywności mieszkańców np. festynów, jarmarków, itp. Wicina się zakwalifikowała, gdyż jej mieszkańcy organizowali już warsztaty z kucharzem, Bal Wszystkich Świętych dla dzieci.

Powołano Stowarzyszenie Wicina, zorganizowano warsztaty wyplatania wieńców dożynkowych, wieś brala udział w Dożynkach Gminno-Parafialnych i w plebiscycie “Najlepsze Koła Gospodyń Wiejskich w Lubuskiem”. Zwieńczeniem był Festyn Rodzinny zorganizowany na zakończenie wakacji. Niedawno wystąpił tu Lubuski Zespół Pieśni i Tańca im. Ludwika Figasa, działający od 70 lat przy Regionalnym Centrum Animacji Kultury w Zielonej Górze.

.

1-2. Drągowina znajduje się w gminie Nowogród Bobrzański; 3. Kościół w Nowogrodzie Bobrz.

NOWOGRÓD BOBRZAŃSKI jest miastem usytuowanym w bardzo ciekawym geograficznie miejscu: na skrzyżowaniu dwóch regionów – Obniżenia Nowosolskiego i doliny Dolneg Bobru. Na lewym brzegu Bobru bylą samodzielna miejscowość Krzystkowice, która od roku 1988 tworzy jedno miasto razem z Nowogrodem Bobrzańskim.

W poludniowej części miasta Brzeźniczanka wpływa do Bobru, który w tej okolicy tworzy malownicze zakola.. Bóbr (272 km długości) jest jednym z najważniejszych dopływów Odry. Płynie on przez kilkanaście większych miejscowości i zbiorników retencyjno-zaporowych z elektrowniami wodnymi.

Liczne zakręty rzeki i podmokły teren w okolicy Nowogrodu utrudniały w roku 1945 szybkie wyzwolenie tych ziem, chociaż od 10 lutego dwa korpusy pancerne Armii Czerwonej podjęły pościg za oddziałami wroga. Omijając tereny podmokłe, wbijała się klinem między poszczególne oddziały hitlerowski wojsk. Zacięte walki trwały ponad tydzień i dopiero 21 lutego wojska radziekie osiągnęły Nysę Łużycką – po całkowitym rozgromieniu hitlerowskich oddziałów w rejonie Nowogrodu Bobrzańskiego.

1-2. Festyn rodzinny w Nowogrodzie Bobrzańskim; 2. Na pólnocy miasta jest kopalnia surowców mineralnych.

.

21 Dekanat KOŻUCHÓW / 7 parafii

Kożuchow – kościół parafialny

KOŻUCHÓW – miasto i siedziba gminy. Pierwsza udokumentowana wzmianka o tej miejscowości pochodzi z 1273 roku (Cosuchov), choć prawdopodobnie istniał tu gród już w czasach plemienia Dziadoszan. Prawa miejskie osada targowa uzyskała ok. 1291 roku. Kościół parafialny pod wezwaniem Oczyszczenia NMP, został wybudowany w XIII wieku jako skromna, kamienna, jednonawowa budowla (według legendy miał powstać z fundacji Bolesława Krzywoustego).

.

1. Procesja Bożego Ciała; 2. Herb miasta; 3. M.B. Gromniczna – Patronka parafii.

W mieście istnieje kilka instytucji, które stanowią kulturalną bazę Kożuchowa. Są to m.in: Centrum Kultury Zamek – które prowadzi i organizuje wiele imprez artystycznych i kulturalnych oraz Placówka Wychowania Pozaszkolnego i Zespół Folklorystyczny „Lubuskie Słoneczko” – laureat różnych nagród, występujący na wielu estradach.

1-2. Kożuchów : Festyn rodzinny; Poświęcenie tornistrów przed nowym rokiem szkolnym; 3. Broniszów.

Parafie dekanatu:

1. Borów Wielki; 2. Miłaków; 3. Mirocin.

Borów Wielki – św. Wawrzyńca; Broniszów – św. Anny; Bytom Odrzański – św. Hieronima; Kożuchów – pw. MB Gromnicznej i kościół pomocniczy pw. Ducha Świętego; Miłaków – św. Bartłomieja Apostoła; Mirocin Górny – św. Jerzego; Nowe Miasteczko – św. Marii Magdaleny.

1. Bytom Odrzański; 2-3. Nowe Miasteczko: Obraz patronki parafi oraz kościół św. Marii Magdaleny.

.

BYTOM ODRZAŃSKI – miasto i siedziba gminy, położone 22 km na zachód od Głogowa i 12 km na wschód od Nowej Soli. Miasto leży na lewym brzegu Odry (Środkowe Nadodrze) w obrębie Pradoliny Barycko-Głogowskiej. Ok. 6 km na południe od miasta znajdują się Wzgórza Dalkowskie.

Patron kościoła w Bytomiu Odrzańskim, św. Hieronim był pierwszym tłumaczem Pisma świętego z języków oryginalnych na łacinę. Urodził się w połowie IV wieku między Dalmacją i Panonią (późniejsze terytoria Jugosławii oraz Węgier) a zmarł 30 IX 420 r. w Betlejem.

.

22 Dekanat NOWA SÓL / 8 parafii

1. Przez Nową Sól płynie Czarna Struga i obok miasta wpada do Odry; 2. Centrum Nowej Soli i budynek Urzędu Miejskiego.

NOWA SÓL – miasto i siedziba gminy wiejskiej, chociaż blisko Obniżenia Nowosolskiego, to należy ona już Pradoliny Głogowskiej, która się ciągnie wzdłuż Odry.

Od samego początku tradycja osady i powstałego na niej miasta związana była z przemysłem oczyszczania soli, w 1553 powstała duża warzelnia oparta na importowanej soli dostarczanej tu drogą wodną. „Okres solny” skończył się dla miasta po wojnie trzydziestoletniej, kiedy to warzelnia została zamknięta, na co bezpośredni wpływ miało zablokowanie przez Szwedów portu szczecińskiego w 1710. W czasie II wojny światowej Niemcy wykorzystali miasto jako dogodny punkt przy tworzeniu obozów pracy przymusowej, w tym filii jednego z najbardziej okrutnych – Gross-Rosen.

.

W Nowej Soli : 1. Kościół św. Michała Archanioła; 2-3. Parafia św. Antoniego – Wiązanki z kłosów i polnych kwiatów na święto Matki Boski Zielnej (15 sierpnia, dzień Wniebowzięcia NMP) i tablica przed kościołem – “Z nauki bierz tylko to, co do życia potrzebne“.

14 lutego 1945 miasto zdobyły oddziały Armii Czerwonej i miasto przyłączono do Polski, natomiast poległym żołnierzom radzieckim postawiono w roku 1967 pomnik. Powstało Lubuskie Trójmiasto: Nowa Sól – Zielona Góra – Sulechow, a wspomniany pomnik został wyburzony w 2015.

Zmarł czlowiek o dobrym sercu, ks. prałat Józef Kocoł – kapelan policji. Był powszechnie lubiany i szanowany. Mądrymi słowami dodawał otuchy policjantom oraz ich rodzinom. Pogrzeb odbył się w nowosolskim kościele św. Józefa, zmarłego żegnały tłlumy. Oto fragment jego testamentu: „Bardzo gorąco proszę wszystkich wiernych i wszelkie instytucje, aby zamiast kwiatów i wieńców przeznaczone na te marności pieniądze zebrane zostały i przekazane zostały do najbliższego Domu Dziecka. Najważniejsze dla mnie jest abyście w modlitwie o mnie pamiętali ”.

Po wojnie Nowa Sól znana była z produkcji włókienniczej z Nadodrzańskich Zakładów Przemysłu Lniarskiego „Odra”, wyposażoną w maszyny produkcji japońskiej (zakład zlikwidowano w 2002), Dolnośląskich Zakładów Metalurgicznych „Dozamet”, produkujących między innymi tubingi do budowy metra i na potrzeby kopalni węgla (zakład zlikwidowano w 1998), Zakładów Jajczarskich i „Kartoniarni” (fabryki opakowań). Obecnie w mieście rozwija się handel, usługi, powstają hurtownie, sklepy i stacje benzynowe.

.

1-2. Parafie w Lubieszowie – kościół i półkolonie dla dzieci; 3. Przyborów.

Parafie dekanatu: Lubieszów – pw. Świętej Rodziny; Nowa Sól – 4 parafie: św. Antoniego, św. Józefa Rzemieślnika, św. Michała Archanioła, pw. Wniebowzięcia NMP; Otyń – pw. Podwyższenia Krzyża Świętego; Przyborów – pw. MB Częstochowskiej; Siedlisko – pw. Narodzenia NMP.

1-2. Otyń: kościół parafialny i herb gminy; 3. Siedlisko.

Prawdziwy pielgrzym lub turysta nigdy nie boi się niepogody, czy to deszcz, czy upał – trzeba wyjść na trasę. W okresie lata zmierzają do Częstochowy piesze grupy pielgrzymów z różnych zakątków Polski, nawet z tak odległych miejsc jak Szczecin, Koszalin, Białystok. Do akademickiej pielgrzymki z Warszawy dołączają się grupy zagraniczne z Włoch, Francji, Belgii, Niemiec i pojedyncze osoby z kilkunastu innych krajów.

Siedlisko – Figura NMP i deszczowa pielgrzymka na Jasną Górę

.

Ale dla odmiany mamy też coś łatwiejszego, do uprawiania w każdych warunkach. W ramach Święta Solan odbył się kolejny Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego “Solny – 2023“, połączony z nagrodą Grand Prix Seniorów. Nie tylko młodzi mogą wywijać na parkiecie. Do Nowej Soli przyjechały pary taneczne z całej Polski, m.in. z Zielonej Góry, Warszawy, Szczecina, Koszalina, Rybnika, Gliwic, Prochowic, Legnicy, Kobierzyc, Brwinowa, Kudowy Zdrój, Oławy i Jeleniej Góry. Wstęp był wolny i warto było przyjść aby zobaczyć dobry taniec piękne stroje. Może to być zachętą dla widzów do zapisania się na kurs w domu kultury lub wybrać lekcje tańca w internecie. Taniec to, zarówno gimnastyka dla ciała, jak i dla ducha – niezależnie od wieku!

Małżonkowie z Lubania, Krystyna i Andrzej tańczą już od 10 lat. Zawsze lubiłam tańczyć, ale bez podstaw technicznych różnie wychodziło. A jak się ma umiejętności, a my chodzimy do szkoły, to każdy taniec wykonuje się zgodnie z regułą. Pani Krystyna przyznaje, że kobiety zawsze chcą i lubią tańczyć, gorzej jest z mężczyznami. Trudniej jest ich nakłonić. Kiedyś byliśmy na zabawie i zobaczył, że ludzie tańczą, że można i też tak zechciał. Jest bardzo fajnie. Jesteśmy na emeryturze. Ale w tym przypadku wiek nie stanowi granicy. A taniec sprawia dużo radości – mówi – to jest najlepszy sport dla naszego zdrowia.

Z Poznania na turniej w Nowej Soli przyjechali też państwo Paulina i Juliusz. – Tańczymy odkąd się znamy, a turniejowo od dwóch lat – przyznaje pani Paulina. – To nasza pasja po wychowaniu dzieci, obowiązkach macierzyństwa i tacierzyństwa. Teraz mamy czas na swoje pasje i wspólne randkowanie. Turniej w Nowej Soli zorganizowali miejscowa szkoła tańca i Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji.

.

23-24 GŁOGÓW – 2 dekanaty / 24 parafie,

.

/ — Następne regiony Ziemi Lubuskiej są w opracowaniu ——

.

HERBy

Wschowa, Łęknica (dek), Nowa Sól

Głogów, Żagań, Szprotawa.

.

.

Krosno Odrzańskie, Gubin, Kożuchów (dek)

.

Wschowa, Łęknica (dek), Nowa Sól

.

Głogów, Żagań, Szprotawa.

.

Kraina Festiwali

Ziemię Lubuską poznali mieszkańcy z najdalszych zakątków kraju ze względu na trzy festiwale: Festiwal Filmów Polskich w Łagowie, Festiwal Piosenki Radzieckiej (obecnie Festiwal Piosenek Rosyjskich) oraz Święto Winobrania. iorami; 3. Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela.

A szkoda, bo Łagów Lubuski to urocza wieś turystyczna, położona w urozmaiconej okolicy, na terenie parku krajobrazowego. Centrum osady znajduje się na przesmyku dwóch jezior i było wspomniane już w kronikach z XIII wieku. Do dzisiaj pozostaje miejscem rekreacji i ośrodków wypoczynkowych.

.

FESTIWAL PIOSENKI

Gdy mówimy o Zielonej Górze, to jak nie wspomnieć o Festiwalu Piosenki Radzieckiej (dzisiaj – Festiwal Piosenki Rosyjskiej), który wpisał się mocno w historię miasta przez prawie ćwierć wieku? Główną nagrodą festiwalu było nie byle co, tylko “złoty samowar”.

1. Zielonogórski amfiteatr im. Anny German; 2. Konferansjerka – Bożena Walter i Jan Suzin; 3. Brawa dla laureatów. Trudno uwierzyć, że kiedyś kobiety chodziły w sukienkach.

Tam rozpoczynało swoją karierę wielu znanych piosenkarzy, a niektórzy pojawili się tam jako nastolatkowie, np. Bajor, Jarocka, Kayak, Sipińska, Krawczyk, Rodowicz. Lista ich nazwisk byłaby za długa by ją tu cytować. Konferansjerami oraz jurorami konkursu były znane gwiazdy radia i telewizji, jak np. Edyta Wojtczak, Bożena Walter, Jan Suzin, Tadeusz Sznuk, Krystyna Loska, Czesław Niemien, Anna German, Irena Santor.

.

DOŻYNKI WINOBRANIA

Łagodny klimat Ziemi Lubuskiej umożliwia uprawę winogron. A Zielona Góra stała się stolicą polskiego wina. Obecnie w regionie lubuskim działa już ok. 100 winnic. Nic dziwnego, że patronem miasta został wybrany św. Urban – papież i męczennik z III-go wieku. Był on już od dawna uznawany za patrona winiarzy, hodowców winnej latorośli i ogrodników.

W zielonogórskim Muzeum Ziemi Lubuskiej – w ramach projektu Lubuski Szlak Wina i Miodu – jest otwarta stała ekspozycja poświęcona uprawie winogron i degustacji miejscowych rodzajów wina. Natomiast wyjeżdżając z Zielonej Góry w kierunku Odry, można po drodze odwiedzić Lubuskie Centrum Winiarstwa, którego symbol graficzny znajduje się tutaj, na prawej stronie: >

.

W połowie września, w ramach Dni Zielonej Góry organizowana jest największe kulturalne wydarzenie regionu – Festiwal Winobrania. Relikwie świętago patrona przeniesione zostają do konkatedry św. Jadwigi Śląskiej, gdzie odbywa się uroczysta Msza święta. Następnie, razem z władzami miasta, procesja udaje się pod ratusz i pomnik patrona miasta, gdzie jest odmawiana modlitwa za Zieloną Górę. Mieszkańcy regionu i tysiące turystów biorą udział w różnych imprezach towarzyszacych przy degustacji wina.

__________

Stolica polskiego żużla

Chodzi naturalnie o GORZÓW WIELKOPOLSKI, kolebkę tego sportu w Polsce. Warto tu wspomnieć, że klub żużlowy “Stal Gorzów” obchodzi swoje 75-lecie. Miejscowy stadion był jednym z najlepszych tego typu. Inicjatorami budowy byli panowie Cieślicki i Sapkowski. Obiekt powstał na terenie byłego wysypiska śmieci a prace przy budowie wykonywano czynem społecznym. Otwarcie stadionu nastąpiło latem 1951 a pierwsze zawody tam zorganizowane to był turniej, którego główną nagrodą był “Stalowy But“. Trzeba wiedzieć, że zawodnicy na motocyklach używają buty okute stalą, bo podczas wyścigu nie mogliby wyhamować na wirażu mając zwykłe obuwie.

Stadion im. Edwarda Jancarza – stadion żużlowy znajdujący się na gorzowskim Zawarciu przy ul. Śląskiej, położony pomiędzy ulicami Kwiatową i Jasną. Stanowi własność miasta Gorzowa Wielkopolskiego. W 2005 roku został przejęty przez Ośrodek sportu i rekreacji w Gorzowie Wielkopolskim i od tego roku jest dzierżawiony przez Stal Gorzów Wielkopolski.

.

Mieszkańcy Gorzowa są dumni ze swojego klubu, skąd wyszło wielu mistrzów a drużyna klubu zdobyła wielokrotnie mistrzostwo Polski i zwyciężała na międzynarodowych zawodach. Tak więc powróciliśmy na północne krańce Regionu Zielonogórsko-Gorzowskiego. Dalsze materiały ukażą się w późniejszym wydaniu.

Ziemia Lubuska – trochę historii

Nazwa regionu pochodzi od słowiańskiego plemienia Lubuszan, które zamieszkiwało tereny środkowego Nadodrza. W dziedzictwie Piastów, na początku XII wieku król Bolesław Krzywousty utworzył tam kasztelanię i diecezję lubuską, która podlegała arcybiskupowi gnieźnieńskiemu.

W latach 1241–1242 istniało wydzielone księstwo lubuskie, w którym panował Mieszko lubuski. W 1518 biskup lubuski zakupił przygraniczne dolnołużyckie dobra Beeskow i Storkow, pozostające formalnie lennem czeskim. W 1555 zmarł ostatni katolicki biskup lubuski i diecezja została zsekularyzowana i po 20 latach zamknięta. Na początku XVII wieku region dostał się pod pruskie panowanie jako część tzw. Marchii Wschodniej. Ludnośc dużo ucierpiała także z powodu wojny trzydziestoletniej. Ziemia Lubuska powróciła do macierzy dopiero wtedy, gdy Polska odzyskała wolność po rozbiorach.

.  

1. Oddziały artyleryjskie 1-go Frontu Białoruskiego ostrzeliwują wzgórza Seelow; 2. Pomnik ku czci radzieckich żołnierzy stoi do dzisiaj na miejscu bitwy, pomimo że znajduje się na terenie Niemiec; 3. Mapa bitew nad Odrą i Nysą Łużycką. Czy Polacy mieli jakiekowliek szanse wyzwolić samodzielnie Ziemie Odzyskane?

Wiosną 1945 te ziemie były obszarem zaciętych walk przeciw niemieckim okupantom z III-ciej Rzeszy. W lutym i marcu stoczono bitwę o Kostrzyn nad Odrą a następnie – już na drugim brzegu Odry – o wzgórza Seelow z udziałem 1 Armii Wojska Polskiego. Położone 15 km od zachodniego brzegu Odry, wzgórza były ostatnią główną linią obrony przed Berlinem. Niemcy byli umocnieni na dobrze przygotowanych pozycjach i bronili się zaciekle przez cztery dni, do 19 kwietnia 1945. Zwycięstwo nad nimi otworzyło drogę na Berlin, ale osiągnięte zostało kosztem 33,000 poległych żolnierzy radzieckich i ok. 4 tysięcy z 1-wszej Armii Wojska Polskiego.  

W roku 1946 odbyły się w na Ziemiach Odzyskanych kongresy i zjazdy Polaków zamieszkałych w okresie międzywojennym na Pomorzu, Ziemi Lubuskieją i Dolnym Śląsku. Przeżyli oni przymusową germanizację, niemieckie prześladowania i eksterminację w okresie okupacji. Dlatego te imprezy nazwano Kongresem Niezłomnych Serc. Jednym ze współorganizatorów był Polski Związek Zachodni.

,

Był on także współorganizatorem obchodów uroczystości państwowych pod hasłem “Trzymamy Straż nad Odrą” i “Tydzień Ziem Odzyskanych”. Związek Zachodni przyczynił się do powstania pierwszych czasopism społeczno-kulturalnych w Szczecinie – “”Pionier Szczeciński” i “Tygodnik Wybrzeża”. W 1950 r. został połaczony z Ligą Morską.

.

W roku 1946 zorganizowany został Kongres Polaków mieszkających przed wojną na Ziemiach Odzyskanych

W ramach Ziem Odzyskanych, zaraz po wojnie obszar na zachodnim brzegu Odry stał się częścią województwa poznańskiego a od roku 1959 powołano tam województwo zielonogórskie. Na skutek ostatniej reformy z roku 1998, utworzono woj. lubuskie z połączonych regionów Zielonej Góry i Gorzowa Wielkopolskiego.  

.

Dokładnie 50 lat temu (28 czerwca 1972) utworzono diecezję zielonogórsko-gorzowską, jako jedną z trzech w Metropolii Szczecińsko-Kamieńskiej. Zatwierdził ją w roku 1992 papież Jan Paweł II bullą Totus Tuus Poloniae. Trwało to bardzo długo na skutek oporu ze strony Zachodnich Niemiec (RFN), które miały mocną pozycję, będąc częścią Paktu Północnoatlantyckiego /NATO i jego głównej siły, USA. Czy to znaczy, że dzisiaj wyrzekły się brutalnego Drang nach Osten, pomimo że zmuszone zostały do zaakceptowanie nienaruszalności granicy na Odrze i Nysie?

__________