Rok lasów (cz. 2)
Jak wspomnieliśmy, ten cykl czterech artykułów jest opracowywany w nawiązaniu do “Międzynarodowego Roku Lasu – 2011” ogłoszonego przez ONZ przed 10 laty. W części drugiej zajmiemy się dwiema krainami przyrodniczo-leśnymi, które obejmują wielką strefą nizin. Są to: Kraina Wielkopolsko-Pomorska i Kraina Mazowiecko-Podlaska.
.
1. Koniki polskie w lasach poznańskich przypominają leśne tarpany; 2. Głuszec (Tetrao urogallus), symbol Technikum Leśnego w Tucholi oraz Wydziału Leśnego na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu.
.
.
III. Kraina Wielkopolsko-Pomorska
Kraina Wielkopolsko-Pomorska (KW-P) obejmująca środkową i zachodnią część Niżu Polskiego (zwanego też Pasem Wielkich Dolin) i pokrywa 3 województwa: wielkopolskie, lubuskie i kujawskie. W tej krainie występuje najwięcej nizinnych typów siedliskowych lasu. Większość siedlisk tej krainy to bory (lasy iglaste): bór świeży, bór mieszany świeży (iglasto-liściasty) oraz bór suchy. Tutaj istnieją trzy parki narodowe:
.
Klimat krainy należy do klimatu Wielkich Dolin i jest jednolity na całym jej obszarze: względnie łagodny i ciepły, niezbyt wilgotny. Środkowa i wschodnia część krainy należy do najbardziej suchych w Polsce. Regiony zachodnie to skupiska jezior tworzących Pojezierze Wielkopolskie. Wielkością nie dorównująone jeziorom mazurskim, ale są malowniczo położone. Na północ od Noteci (największy dopływ Warty o długości 391 km) są trzy pojezierza: Pojezierze Myśliborskie, Wałeckie i Krajeńskie. Natomiast między Notecią a Odrą pojezierza jest Pojezierze Lubuskie i kilka innych. Ponadto w północno-zach. części krainy są jeszcze dwa pojezierza: Chełmińskie i Dobrzyńskie. Kraina Wielkopolsko-Pomorska dzieli się na 9 dzielnic przyrodniczo-leśnych.
.
1.Dzielnica BORÓW TUCHOLSKICH
.
To jeden z największych borów sosnowych w Polsce (ponad 3 tys. km2). Dzielnica o najwyższej lesistości, gdzie gatunkiem dominującym jest sosna z domieszką brzozy, jarzębiny i dębu. Tutaj znajduje się Park Narodowy Bory Tucholskie, cztery parki krajobrazowe i 21 jezior. Tu przepływaję dwie rzeki, lewe dopływy Wisły: Brda (236 km) i Wda (198 km). Bory są otoczone kilkoma miastami: Chojnice, Kościerzyna, Skórcz, Laskowice, Tuchola.
W Tucholi znajduje się Technikum Leśne im. Adama Loreta, którego krótką biografię trzeba tu podać. Adam Stefan LORET (1884-1939), specjalista z zakresu urządzania lasu, był pierwszym dyrektorem naczelnym Lasów Państwowych. Urodził się w Jaśle, gdzie ukończył szkołę powszechną oraz gimnazjum. Studiował leśnictwo w Krajowej Szkole Gospodarstwa Lasowego we Lwowie oraz w Akademii Leśnej Tharandt (Saksonia). Po studiach przez 10 lat pracował w lasach majątku hr. Branickich w Suchej k. Żywca, a po odzyskaniu przez Polskę niepodległości związał się z państwową administracją leśną. W 1921 roku został naczelnikiem Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych w Warszawie.
.
| Tutaj cytujemy aktualne dziś ostrzeżenie – wobec polityków III / IV RP, którzy chcieliby pozbawić naród lasów w ramach dzikiej prywatyzacji: „Tylko państwo jako właściciel lasów – przez racjonalne nimi gospodarowanie – jest w stanie uwydatnić wszystkie ekonomiczne, przyrodnicze i kulturalne korzyści, płynące z nich dla kraju”. (Adam Loret, Dyrektor Naczelny Lasów Państwowych). |
.
W latach 1926–1928 był nadzwyczajnym delegatem ministerstwa rolnictwa d.s. organizacji lasów państwowych. Od 1928 kierował administracją lasów państwowych. Wlatach trzydziestych, wobec penetracji Polski przez hitlerowskie Niemcy, zdecydowano się rozbudować komórki cywilnego kontrwywiadu. Do tego celu szczególnie przydatni byli pracownicy administracji leśnej oraz oraz robotnicy leśni. Spodziewano się agresji niemieckiej na Polskę i oczekiwano neutralności ze strony ZSRR, chociaż brano pod uwagę także inny przebieg wojny.
W 1936 roku Adam Loret, jako Naczelny Dyrektor Lasów Państwowych podpisał z ministerstwem Spraw Wojskowych umowę o zorganizowaniu szkolenia w ramach powołanej organizacji wojskowej PWL (Przysposobienie Wojskowe Leśników). Po wybuchu II wojny światowej ewakuował się wraz z najbliższymi współpracownikami na wschód, zabierając archiwa Lasów Państwowych. Kolumna samochodów, którymi się poruszali została w dniu 17 września zatrzymana przez radzieckie wojska. Loret ostał aresztowany i osadzonyw więzieniu nadzorowanym przez NKWD, najpierw w Nowogródku a następnie w rejonie Wołożyna, skąd już nie powrócił.
.
2. Dzielnica POJERZIERZA KRAJEŃSKIEGO
Jezioro Raduń (Równina Wałecka).
Razem z Równiną Wałecką, Pojezierze Krajeńskie znajduje się między dolinami Brdy (245 km), środkowej Noteci (391 km) i Wdy (198 km, dopływ Noteci). Niewielka dzielnica o dużej lesistości skupionej zwykle na niewielkich obszarowo zagajnikach. Dominują w niej grunty orne. Krajobraz roślinny ma układ mozaiki. W części północnej i północno-zachodniej przeważają buczyny i dąbrowy, a w centrum dzielnicy – bory sosnowe i mieszane. Lasy grądowe i dąbrowy tworzą szeroki pas na południu. Miejscowości w tej dzielnicy: Mirosławiec, Czaplinek, Czarne, Człuchow, Jastrowie, Złotów, Więcbork, Łobżenica, Wyrzysk, Wałcz. W części wschodniej znajduje się Równina Wałecka – obficie zalesiona, o niskim stopniu zaludnienia.
.
3.Dzielnica POJEZIERZA CHEŁMIŃSKO-DOBRZYŃSKIEGO
Drwęca płynie przez główne miasta dzielnicy a w Toruniu łączy się z Wisłą
Lesistość dzielnicy bardzo niska (poniżej 10%) – za wyjątkiem Wysoczyzny Świeckiej. Przewaga pól uprawnych; tereny wybitnie morenowe (gleby brunatne i piaski). Na nich występują niewielkie powierzchnie drzewostanów sosnowych z domieszką dębu, lipy i sporadycznie buka. Region położony w dolinie trzech rzek: dolnej Wisły oraz je dwóch prawych dopływów: Drwęcy (207km) i Osy (96 km). Tam spotyka się łęgi jesionowo-olszowe i olsy. Dzielnica rozciąga się pomiędzy Toruniem, Chełmnem, Grudziądzem, Jabłonowem i Brodnicą. Tu przecinają się ważne węzły kolejowe. Inne większe miejscowości to Chełmża i Wąbrzeźno.
.
4.Dzielnica KOTLINY GORZOWSKIEJ
Kompleks promocyjny “Puszcza Notecka”.
Chociaż lesistość dzielnicy jest wysoka, to niska jest jej produkcyjność i zasobność drzewostanów. Gleby w tej dzielnicy są bardzo ubogie i suche. Występują tu drzewostany sosnowe (ponad 90%). Główny kompleks leśny tej dzielnicy – Puszcza Notecka była wielokrotnie niszczona w okresie międzywojennym przez plagę strzygoni choinówki (Panolis flammea). To wąska dzielnica, ograniczona jest dwiema długimi rzekami: od południa Wartą (808 km) i – od północy – jej największym dopływem Notecią (391 km). Wzdłuż Noteci otoczona jest miastami: Drezdenko, Wieleń, Czarnków i Chodzież. Od południa, wzdłuż Warty: Skwierzyna, Międzychód, Wronki i Oborniki.
Obok Puszczy Noteckiej i na lewym brzegu Noteci (30 km na płd-zach od Piły) znajduje się Zespół Szkół Leśnych w Goraju / dawniej Technikum Leśne im. Jana Kloski.
.
Jan Piotr KLOSKA ( 1886-1945), inżynier leśnictwa, wiceprezes Rady Naczelnej Polskiego Towarzystwa Leśnego.Po ukończeniu Filologicznego Gimnazjum w Warszawie, studował na Uniwersytecie Warszawskim a następnie na Wydziale Przyrodniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1916 r. współuczestniczył w założeniu pierwszej w Polsce wyższej uczelni leśnej pod nazwą Wyższych Kursów Leśnych w Warszawie. Od 1919 r. profesor i wykładowca Wydziału Leśnego na SGGW. Redaktor pisma „Las Polski” oraz współtwórca i wiceprezes Polskiego Towarzystwa Leśnego oraz współpracownik Państwowej Rady Ochrony Przyrody. Był autorem książek i podręczników, m.in. O zalesianiu nieużytków, Botanika leśna (z J. Rosińskim), W państwie Sylwana, Las a powodzie. W czasie okupacji niemieckiej pracował jako leśniczy (lata 1940–1942) w lasach prywatnych, a po wyzwoleniu został w roku 1945 naczelnikiem Wydziału Oświaty Zawodowej w Ministerstwie Leśnictwa. Organizował gimnazja leśne w Brynku, Limanowej, Margoninie i Zwierzyńcu n. Wieprzem. Prowadził jednocześnie wykłady na SGGW ze wstępu do nauki leśnictwa, administracji i rachunkowości leśnej. Był też wykładowcą dydaktyki przedmiotów leśnych na Studium Pedagogicznym, utworzonym przy SGGW. W tym czasie był również naczelnikiem Wydziału Oświaty Zawodowej w Ministerstwie Leśnictwa.
.
5. Dzielnica KOTLINY TORUŃSKO-PŁOCKIEJ
Bór suchy w Puszczy Bydgoskiej
5. Dzielnica KOTLINY TORUŃSKO-PŁOCKIEJ – lesistość wysoka (48%). Ten region obejmuje pradolinę Wisły (lewego brzegu) – od Płocka po okolice Nakła. Jest to Puszcza Bydgoska o powierzchni 450 km2, która ciągnie się od Nakła do Ciechocinka. Drugi obszar leśny też położony jest wzdłuż lewego brzegu Wisły, między Włocławkiem i Płockiem. Dzielnica swoim zasięgiem obejmuje Solec Kujawski, Ciechocinek, Szubin, Inowrocław, Gąbin, Gostynin, Radziejów i Włocławek.
.
6.Dzielnica POJEZIERZA LUBUSKIEGO
.
1. Pojezierze Lubuskie to jeden z najbardziej uroczych regionów na letnie wakacje; 2. Kapliczka leśna z ołtarzem w Lasach Rożnowskich k/Poznania, przy którym 1-go listopada odprawiane są Msze św. za dusze ofiar pogrzebanych w zbiorowych mogiłach. Podczas II-giej wojny światowej Niemcy zamordowali tam ok. 12 tysięcy ludzi, zwożonych z Poznania oraz innych miast. Obok znajdują się także mogiły zamordowanych 600 jeńcow angielskich.
Pojezierze Lubuskie obejmuje dwa duże kompleksy lasów na obu stronach Odry i stanowi obszar słabo zaludniony. Klimat należy do najbardziej łagodnych i w tym regionie uprawia się nawet winogrona. Na północnej stronie znajduje się Puszcza Rzepińska (między Odrą, Wartą i Obrą), granicząca przez rzekę z Borami Zielonogórskimi. Lesistość tej dzielnicy jest wysoka (43%): rozległe bory z dominacją sosny tworzą monokulturowe drzewostany, podatne na masowe gradacje owadów. Na terenie Buczyny Łagowsko-Sulęcińskiej występują zwarte lasy buka. Region turystycznie atrakcyjny (Pojezierze Łagowskie), z dużą ilością jezior. Główne miasta: Słubice, Rzepin, Międzyrzecz, Świebodzin, Zbąszyń, Sulęcin.
.
1. Herb T.L. w Starościnie k/ Rzepina; 2. Budynek technikum; 3. “Bard Zielonej Góry” – Maciej Wróblewski, abslowent szkoły.
.
Kolonia sołecka Starościn k/ Rzepina jest siedzibą Technikum Leśnego. Patronem szkoły został wybrany Jan MIKLASZEWSKI (1874-1944) – profesor nauk leśnych, rektor SGGW.
Tablica pamiątkowa poświęcona prof. Miklaszewskiemu
Miklaszewski ukończył studia w Instytucie Leśnym, Petersburg – rok 1898. W latach 1907-1915 Miklaszewski współpracował z wychodzącym we Lwowie czasopismem „Sylwan”. Przed I wojną światową pracował m.in. w lasach cesarskih, w lasach Księstwa Łowickiego i w zarządzie lasów Ordynacji Zamojskich oraz w dobrach leśnych Sapiehów. Od 1931 r. był wykładowcą Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. W 1932 r. habilitował się tam z zakresu administracji i polityki leśnej oraz urządzania lasu. Cztery lata później został prodziekanem Wydziału Leśnego SGGW, a następnie rektorem tej uczelni. W 1934 roku został prezesem Rady Naczelnej Towarzystwa Popierania Plantacji Miast Rzeczypospolitej Polskiej. Jan Miklaszewski w czasie okupacji kierował tajnym nauczaniem w SGGW. Podczas okupacji ukrywał się pod pseudonimem Władysław Baranowski. Współpracował z działającym w Warszawie tajnym Uniwersytetem Ziem Zachodnich.
.
Budynek TL w Rogozińcu, herb i Msza w miejscowym kościele z okazji Zjazdu Absolwentów. Uroczystośc odbyła się na 70-lecia szkoły.
W przyrodniczo-leśnej dzielnicy Pojezierza Lubuskiego, niedaleko Świebodzina, jest kolejne Technikum Leśne (obecnie Zespół Szkół Leśnych) w Rogozińcu. Działają tam liczne koła zainteresowań, w tym: koło łucznicze, kulinarne i koło sokolnicze z ośrodkiem rehabilitacji ptaków szponiastych a także zespół sygnalistów myśliwskich „Głos Kniei”. Szkołę założono w roku 1947 na mocy porozumienia Dyrekcji OZLP w Zielonej Górze i Ministerstwa Leśnictwa.
Jak z tego widać, Kraina Wielkopolsko-Pomorska posiada najbardziej rozwinięte szkolnictwo leśne. Natomiast studia leśne są prowadzone są na Uniwersytecie Przyrodniczym (dawniej Wyższa Szkoła Rolnicza) w Poznaniu. To jedna z trzech wyższych uczelni w Polsce, które mają Wydział Leśny.
w Poznaniu
.
7. Dzielnica NIZINY WIELKOPOLSKO-KUJAWSKIEJ
Dolina Warty
Jest to obszar wybitnie rolniczy, o małej lesistości z wyjątkiem Pojezierza Wielkopolskiego. Dominują tu lite drzewostany sosnowe. Na terenie tej dzielnicy położony jest Wielkopolski Park Narodowy. Region Kujaw zawiera czarne ziemie – jedne z najbogatszych w Polsce. W okolicach Inowrocławia wydobywana jest sól kamienna a w Ciechocinku – solanki z odwiertów. Dzielnica rozpościera się między Poznaniem, Wągrowcem, Inowrocławiem, Koninem i Wrześnią.
.
1.Niedaleko Poznania jest zamek w Kórniku nazywany “perłą Wielkopolski” ; 2. Tam się znajduje Instytut Dendrologii Polskiej Akademii Nauk i arboretum – najstarsze w Polsce i jedno z najbogatszych w Europie.
.
8. Dzielnica KROTOSZYŃSKA
.
Las w pobliżu Krotoszyna
Dosyć rozległa dzielnica, od Rawicza po Ostrów Wlkp. Lesistość bardzo niska (tylko 14%), gleby są tu bardzo żyzne. Głównym typem siedliskowym w tej dzielnicy jest las świeży, na którym panującym gatunkiem jest dąb. Dąbrowy tej dzielnicy należą do największych w Polsce. Na południowy-zachód od Krotoszyna, wzdłuż rzeki Orli (95km, największy dopływ Baryczy) i jej dopływów, przeważa krajobraz roślinny grądowy z udziałem borów mieszanych i z dużym udziałem łęgów jesionowo-wiązowych. Główne miejscowości: Krotoszyn, Krobia, Gostyń, Borek Wlkp, Pleszew, Ostrów Wlkp, Odolanów, Zduny, Jutrosin, Kalisz, Miejska Górka.
.
9. Dzielnica KOTLINY ŻMIGRODZKO-GRABOWSKIEJ
.
1. Las grądowy. Grądy składają się z kilku gatunków drzew (dąb i grab, czasami z domieszką lipy). Rosną wielopoziomowo, na siedliskach bogatych i wilgotnych. 2. Dolina Baryczy – po prawej stronie.
Dzielnica KOTLINY ŻMIGRODZKO-GRABOWSKIEJ (Milickiej) jest rozległym obniżeniem o średniej lesistości; potencjalna produkcyjność siedlisk i zasobność drzewostanów są nieco wyższe niż przeciętne. Obniżenie obejmuje trzy kotliny: Kotlina Żmigrodzka, Kotlina Grabowska i Kotlina Milicka, przez którą przepływa Barycz (139 km prawy dopływ Odry). W Kotlinie Grabowskiej przeważają piaski i żwiry sandrowe. Poza łąkami i lasami, w krajobrazie regionu dominują wielkie stawy rybne w dorzeczu Baryczy, tzw. Stawy Milickie stanowiące podstawę gospodarki rybnej. Zbudowali je cystersi już w XIII wieku i do dzisiaj są one największym w Europie ośrodkiem hodowli karpia. Od 1996 roku rezerwat jest częścią parku krajobrazowego Dolina Baryczy, Główne ośrodki miejskie – Rawicz i Ostrów Wlkp. a miasta otaczające region to: Żmigród, Milicz, Grabów, Kępno, Oleśnica, Trzebnica.
.
1. TL w Miliczu; 2. Herb szkoły; 3. Praktyka w lesie.
I jeszcze jedna szkoła w Krainie Wielkopolsko-Pomorskiej – Technikum Leśnie im. prof. W. Jedlińskiego. Powstało w roku 1963 w budynku, gdzie uprzednio mieścił się Ośrodek Transportu Leśnego i Leśny Ośrodek Szkoleniowy w Miliczu. W okolicy nie ma wprawdzie wielkich puszcz, ale za to istnieje znany rezerwat ptactwa wodnego i błotnego “Stawy Milickie” o powierzchni 77 km². Rezerwat powstał w tym samym roku co tamtejsze T.L. Milicz znajduje się niedaleko Wzgórz Trzebnickich, czyli Krainy Śląskiej, która nie posiada szkół leśnych. Zatem milickie T.L. może zasilać ich swoimi absolwentami.
Na 280 stawach rezerwatu pojawia się co roku ok. 280 gatunków ptasich, spośród których ponad 160 ma tam swoje tereny lęgowe (żuraw, łabędź niemy, gęś gęgawa, orlik krzykliwy, bielik, kania ruda i wiele innych).
.
Teraz trochę informacji o patronie T.L. w Miliczu. Władysław JEDLIŃSKI (1886-1934), profesor Wydziału Leśnego SGGW, wykładał urządzanie lasu, dendrometrię, naukę o przyroście, ocenę lasu i statykę leśną. Autor “Tablic zasobności i przyrostu drzewostanów sosnowych” (1932), wzorów do szacowania i metod pomiaru drzewostanów, pionier rejonizacji przyrodniczo-leśnej Polski.
Urodził się w Negostynie na Bukowinie, regionie w KarpatachWschodnich leżącym po obu stronach dzisiejszej Ukrainy i Rumunii, która przed II-gą wojną światową graniczyła tam z Polską. Jedlinski w roku 1903 ukończył szkołę średnią w Czerniowicach i podjął studia na Wydziale Leśnym Wyższej Szkoły we Wiedniu. Równolegle na tej samej uczelni brał kursy na Wydziale Melioracyjnym. Po uzyskaniu dyplomu inżyniera podjął pracę w rodzinnych stronach na stanowisku kierownika sekcji urządzania lasów i unowocześnił wiele leśnych gospodarstw górskich w tamtym regionie. Na tej samej wiedeńskiej uczelni po kilku latach obronił pracę doktorską p.t. „Modrzew polski – Larix polonica”. W 1919 r. Jedliński został powołany na Katedrę Urządzania Lasu warszawskiej SGGW, gdzie oprócz urządzania lasu wykładał również naukę o przyroście drzew i drzewostanów, ocenę lasów, statystykę leśną oraz dendrometrię. Równolegle pracował społecznie jako członek Zarządu Towarzystwa Szkoły Ludowej, instytucji krzewienia kultury polskiej na Bukowinie.
Częścią działalności dydaktycznej, do której przykładał wielką wagę, były ćwiczenia studenckie odbywające się w lasach SGGW w Rogowie oraz wycieczki naukowo-dydaktyczne. Organizował również kursy i wycieczki dla leśników praktyków, dawnych absolwentów uczelni. Osiągnięcia Władysława Jedlińskiego znalazły swój oddźwięk na świecie. W 1929 r. został on wybrany do Komitetu Wykonawczego Międzynarodowej Unii Leśnych Organizacji Badawczych (IUFRO). Jednocześnie brał czynny udział w działalności społecznej Związku Wszechsłowiańskiego w Polsce. Był inicjatorem komitetu Polskiej Terminologii Leśnej, a następnie kierował redakcją „Słownika Leśnego”.
* Dendrometria – nazwa wywodzi się z greckiego „dendron” – drzewo i „metrein” – mierzyć. Jest nauką zajmującą się pomiarem drzew i drzewostanów oraz określaniem wieku i przyrostu różnych cech drzew oraz drzewostanów.
.
IV. Kraina Mazowiecko-Podlaska
.
W dolinie Bugu i Narwi tworzą się rozlewiska, które pokrywają okoliczne łąki, najbardziej w okresie wiosennym.
.
Kraina Mazowiecko-Podlaska jest bardzo rozległa i swym zasięgiem obejmuje głównie Nizinę Mazowiecką. Jest najbardziej równinna ze wszystkich krain przyrodniczo-leśnych i jest krainą o najniższej lesistości wynoszącej ok. 19%. W krainie tej przeważają gleby piaszczyste i piaski gliniaste, a w dorzeczach Bugu i Narwi znajdują się gleby aluwialne (powstałe z osadów rzecznych) i obszary bagniste. W dzielnicach północnej części krainy dominują zdecydowanie siedliska borowe. Lasy tworzą zaledwie parę większych kompleksów w południowej części, a znaczna większość ich jest bardzo rozdrobniona i ogranicza się do siedlisk wilgotnych, podmokłych, położonych w dolinach rzek. W składzie gatunkowym drzewostanów dominuje sosna z domieszką brzozy i dębu, a na stanowiskach podmokłych z domieszką olszy i jesionu. Kraina Mazowiecko-Podlaska składa się z następujących dzielnic:
.
1. Dzielnica NIZINY PÓŁNOCNOMAZOWIECKIEJ
.
1. Dolina Bugu; 2. Od Pułtuska po Ostrów Mazowiecką rozciąga się Puszcza Biała.
Zajmuje ona bardzo duży obszar, słabo zalesiony. Jedyny zwarty obszar leśny to Puszcza Biała, która znajduje się między Pułtuskiem i Ostrowią Mazowiecką. W płn-zach części dzielnicy znajdują się następujące miejscowości: Płock, Raciąż, Mława, Przasnysz, Różan, Ostrołęka, Ostrów Mazowiecka, Ciechanów, Płońsk, Maków Maz, Pułtusk i Nasielsk. W rejonach dolin u zbiegu Wisły i Narwi z Bugiem znajdują się: Serock, Wyszków, Ostrów Maz, Różan, Ostrołęka, Mińsk Maz, Otwock.
.
1. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie jest uczelnią bardzo rozbudowaną i w niej działa także Wydział Leśny. 2. Różnorodne typy lasu spotyka się na ubogich siedliskach Kampinoskiego PN – od wydm po lasy bagienne.
Z nią się łączy Dzielnica PUSZCZY KAMPINOSKIEJ, której potencjalna produkcyjność siedlisk jest także bardzo niska. Puszcza Kampinoska obejmuje kompleksy lasów, bagien i wydm. Siedliska są ubogie – 85% stanowią bory (w tym 16% borów suchy), 10% olszyny na bagnach i glebach podmokłych. Puszcza ma status parku narodowego, którego północna część opiera się o płd-zach. zakręt Wisły i Nowy Dwór Maz. gdzie Narew wpływa do Wisły. Na południe od Kampinosu ciągną się gęsto położone podwarszawskie miasta, gęsto usytuowane: Błonie, Piastów, Pruszków, Grodzisk Maz, Podkowa Leśna, Piaseczno, Góra Kalwaria.
.
3. Dzielnica RÓWNINY WARSZAWSKO-KUTNOWSKIEJ
.
Równina w okolicach Kutna
3. Dzielnica RÓWNINY WARSZAWSKO-KUTNOWSKIEJ – lesistość jest również niska; potencjalna produkcyjność siedlisk niska, zbliżona do przeciętnej w krainie. W tej dzielinicy – położonej między Wisłą, Bzurą i Wartą – są takie miejscowości: Kutno, Kłodawa, Łęczyca, Koło, Skierniewice, Łowicz, Sochaczew, Rawa Maz, Żyrardów, Grójec.
.
4. Dzielnica PUSZCZY KURPIOWSKIEJ
.
1. Na Kurpiach ludzie od wieków żyli blisko lasu; 2. Na skraju Puszczy Kurpiowskiej (zwanej też Puszczą Zieloną).
Rozrzucona fragmentami Puszcza Kurpiowska to jedyne zbiorowisko lasów w tej dzielnicy. Nazywana też Puszczą Zieloną lub Myszyniecką, ograniczona kilkoma dopływami Narwi: z wschodniej strony rzeką Pisą 142 km długości wliczając jeziora, przez które przepływa), a od zachodu rzekami Orzyc (142 km) i Omulew (127 km). Ich drzewostanów jest bardzo niska ze względu na ubogie gleby. Dzielnica usytuowana jest w trójkącie miasteczek: Nowogród, Myszyniec i Kolno – między Narwią i Puszczą Piską (od pólnocy).
.
5. Dzielnica NIZINY PODLASKIEJ i WYSOCZYZNY SIEDLECKIEJ
.
Puszcza Knyszyńska to największy kompleks leśny na Podlaskiej Nizinie, w której znajdują się doliny Bugu i Narwi oraz Bagna Biebrzańskie na 100-kilometrowym odcinku wzdłuż Biebrzy. Ogólnie lesistośc tej dzielnicy jest nieco wyższa od przeciętnej krajowej. Dolne Podlasie: Zambrów, Ciechanowiec, Brańsk, Bielsk Podlaski, Siemiatycze. Południową część dzielnicy tworzy Wysoczyzna Siedlecka z falistymi wzniesieniami oraz Równina Łukowska, przez którą płynie rzeka Krzna (lewy dopływ Bugu o dług. 120 km). W tym regionie, między Wisłą i Bugiem znajduje się następujące miast: Garwolin, Puławy, Dęblin, Kock, Łuków, Siedlce, Łosice, Międzyrzecz Podlaski, Biała Podlaska, Terespol n/Bugiem.
.
6. Dzielnica POLESIA PODLASKIEGO
.
Z lewej strony: Las zagospodarowany przy dolinie środkowej Wisły; Na prawo: Żurawie – powitanie słońca (obraz J.Chelmońskiego z roku 1910).
To jest zaledwie mała część krainy geograficznej zwanej Polesie, która ciągnie się w kierunku wschód-zachód na długości ponad 600 km. Wysokie wody, tuż pod powierzchnią tamtych gruntów, tworzą w dorzeczach Prypeci płytkie jeziora i wielkie bagna. Zachodzni kraniec tego obszaru znajduje się na lewej stronie Bugu i nazywa się POLESIEM PODLASKIM.
.
Ścieżka edukacyjna w Poleskim Parku Narodowym
Zasobność drzewostanów w tej dzielnicy przyrodniczo-leśnej zbliżona jest do średniej. W tym regionie znajduje się Poleski Park Narodowy i dwa miasta: Włodawa i Parczew.
.
7. Dzielnica WYŻYNY WSCHODNIOLUBELSKIEJ
Gleby w dzielnicy należą do bardzo żyznych (rędziny i lessy), w większości zajęte pod uprawę rolniczą. Lesistość jest bardzo niska a występują tu drzewostany to jednogatunkowe dębowe lub wielopiętrowe z udziałem dębu i sosny. Główne miejscowości: Ostrów Lubelski, Łęczna i Sowin – położone między rzekami Wieprz (303 km prawy dopły Wisły) i Bug.
*
Posłuchajmy koncertu Macieja Wróblewskiego pod lipami. (21:50) https://www.youtube.com/watch?v=AKODBXIdLKw. Po ukończeniu Technikum Leśnego w Rzepinie (Starościnie) Wróblewski wygrał festiwal piosenki w Zielonej Górze, gdzie odkryto jego talent muzyczny. Śpiewał w 26 krajach Europy i Ameryki dając w sumie ok. 5 tysięcy koncertów. Chyba rzepińskie T.L. jest dumne ze swojego absolwenta. W swoim repertuarze ma też piosenkę o lasach – “Nie było nas, był las“. Ostatnią płytę p. Maciej zadedykował babciom, co jest na czasie bo zbliża się dzień św. Anny – najbardziej znanej babci na świecie. Jako uzupełnienie krótkiego biogramu dodajemy piosenkę, która podbiła serca publiczności w Chicago podczas koncertu POLONIA CANTAS (3:45) https://www.youtube.com/watch?v=Oz2GfdE8kPo :
| ZASZUM NAM POLSKO Słowa – Kazimierz Józef Węgrzyn Muzyka – Maciej Wróblewski Zaszum nam Polsko jak husarskie skrzydła co strwożą wroga a w nas ducha wzniosą i niech w chorągwiach Matka nasza czuwa nad zagonami ponad krwawą rosą. Zaszum nam Polsko nad Wilnem nad Lwowem ponad Wołyniem gdzie wstają upiory Zaszum nam Polsko nad katyńskim lasem gdzie odprawiamy codziennie Nieszpory. Gdzie biją dzwony i gdzie brzozy drżą gdzie pamięć wraca jak spłoszona sarna i gdzie się ptaki zmieniają w anioły gdy je okrywa nocy chusta czarna. Zaszum nam Polsko chorągwią nadziei, co dzikie pola omiata swym męstwem byśmy wrócili pod Twymi skrzydłami wiarą i dumą prawdą i zwycięstwem. Zaszum nam Polsko wysoko nad głową wielką chorągwią Twego zmartwychwstania byśmy wrócili do gniazda Ojczyzny którą skrzydłami Orzeł znów osłania przed mroźnym wiatrem co wieje ze wschodu przed wiatrem kłamstwa co z zachodu wraca Zaszum nam Polsko jak husarskie skrzydła szumem co wiarę w zwycięstwo przywraca. |
______________
W nawiązaniu do Międzynarodowego Roku Lasów przedstawiamy następną serię znaczków, które zostały opublikowane przy tej okazji.
.
Rozpoczynamy od pólnocnej Europy, oto znaczki z Norwegii, Łotwy i Rosji.
.
1. Szczegóły drzewa iglastego (Słowenia); 2. Użytkowanie lasu (Serbia).
Okrągły znaczek wydany przez pocztę austriacką
.
1-2. Sceny leśne: latem – Macedonia i zimą – Bułgaria. 3. Morfologię drzewa przedstawia znaczek z Mołdawii.
*
Muzyka i dźwięki przyrody – tym razem idąc przez las w okresie lata. Dźwięki lasu wiosennego znajdują się w odcinku poprzednim: Rok lasów (cz.1) http://kocham-pl.com/rok-lasow-cz-1 . GŁOSY LASU przy akompaniamencie muzyki – (5:53) https://www.youtube.com/watch?v=IsTzQvofxLQ .
.
1. Idąc w ciszy przez las; 2. Antologia nagań z różnych miejsc; 3. Muzyka w lesie – 30 lat pracy wśród odgłosów przyrody.
Obecnie opracowujemy materiały o Śląskiej Krainie Przyrodniczo-Leśnej.
______________